Antybiotykooporność – poszukiwanie nowych rozwiązań w leczeniu infekcji dróg oddechowych

Infekcje układu oddechowego stanowią jedną z najczęstszych przyczyn zgłaszania się pacjentów do lekarza POZ w każdej grupie wiekowej [1]. Częstość wizyt jest skorelowana z porami roku, a największy jej wzrost obserwuje się w okresie jesienno-zimowym, kiedy panują idealne warunki do rozprzestrzeniania się drobnoustrojów [2]. Szacuje się, że z powodu infekcji dorośli odwiedzają swojego lekarza 2–4 razy w ciągu roku, a dzieci nawet 8–10 razy [2]. W obu przypadkach zdecydowaną większość stanowią infekcje wirusowe, które mogą odpowiadać nawet za 90% zakażeń. Głównie są one powodowane przez rynowirusy, adenowirusy, koronawirusy, wirus grupy oraz paragrypy. Wirusy te mogą wywoływać zakażenia o typowej lokalizacji, np. rynowirusy powodują nieżyt nosa, gardła oraz zatok, wirusy paragrypy – zapalenie krtani i tchawicy, adenowirusy – zapalenie gardła, natomiast wirus grypy oraz RSV wykazują tropizm względem nabłonka oddechowego, doprowadzając do jego martwicy [3]. W przypadku infekcji wirusowych należy pamiętać, że żyjemy w czasach pandemii COVID-19, a powodujący tę chorobę patogen SARS-CoV-2 (koronawirus) stanowi obecnie jedną z najczęstszych przyczyn infekcji dróg oddechowych. Powodowana przez niego choroba może przebiegać od postaci bezobjawowego zakażenia aż po zespół ostrej niewydolności oddechowej (acute respiratory distress syndrome – ARDS) [4]. Ważnym patogenem w etiologii zapaleń dróg oddechowych są również bakterie, które rzadko powodują pierwotną infekcję. Częściej występuje nadkażenie trwającej infekcji wirusowej. Etiologia bakteryjna zakażenia jest zróżnicowana w zależności od lokalizacji oraz wieku pacjenta. Wśród najczęstszych czynników etiologicznych pozaszpitalnego zapalenia dróg oddechowych należy wymienić: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Streptococcus pyogenes, pałeczki Gram-ujemne Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa oraz Staphylococcus aureus [3]. Określenie potencjalnego czynnika etiologicznego jest nadrzędną determinantą dalszego postępowania. Wśród możliwości terapeutycznych wymienia się preparaty łagodzące objawy kliniczne (leczenie objawowe) oraz leczenie skierowane na zwalczanie drobnoustroju – antybiotyki.