Dapson – mechanizm działania, bezpieczeństwo stosowania oraz rola w leczeniu pemfigoidu pęcherzowego w świetle najnowszych wytycznych

Od ponad 50 lat dapson jest stosowany w leczeniu pemfigoidu pęcherzowego (BP). Zgodnie z europejskimi wytycznymi z 2015 roku w terapii BP zaleca się stosowanie miejscowych preparatów glikokortykosteroidowych (GKS) (0,5% propionianu klobetazolu). Ogólne GKS w dawce 0,5–0,75 mg/kg m.c. mogą być podawane w ciężkich postaciach choroby, natomiast dapson jest wskazany jako terapia drugiego rzutu lub leczenie adiuwantowe. W artykule przedstawiamy dane z piśmiennictwa dotyczące mechanizmu działania, skuteczności i bezpieczeństwa dapsonu w terapii BP. Po dokonaniu przeglądu medycznej bazy danych PubMed znaleźliśmy jedną metaanalizę oraz 7 badań klinicznych bez randomizacji oceniających skuteczność dapsonu w BP, która w monoterapii mieści się w granicach 20–45,4%. W przypadku stosowania dapsonu w połączeniu z miejscowymi GKS skuteczność wzrasta do 63–76%. Połączenie doustnych GKS z dapsonem umożliwia osiągnięcie remisji w 92–100% przypadków. Wielu autorów sugeruje, że dapson może być skutecznym i bezpiecznym lekiem adiuwantowym, pozwalającym na redukcję dawek GKS, jednak wciąż brakuje randomizowanych badań oceniających jego skuteczność w terapii BP.

Dapsone has been used in the treatment of bullous pemphigoid (BP) for over 50 years. According to the 2015 European Recommendations, the treatment of choice in BP are potent topical corticosteroids. In this article, we present data from the literature on the mechanism of action, efficacy and safety of dapsone in BP. After an extensive search of the PubMed database, we identified one systemic review and 7 nonrandomized clinical trials assessing the efficacy of dapson in BP. Data from the literature indicate that monotherapy with dapsone may be effective in 20–45.4% of BP cases. Combined treatment with dapsone and topical potent corticosteroids increases the efficacy up to 63–76%. The combination of oral corticosteroids and dapsone induces remission in 92–100% of cases. According to many authors, dapsone may be an effective and safe corticosteroid-sparing drug. Still there is a need for randomized controlled trials assessing the effectiveness of different treatment options in BP cases.