Ryzyko upadku u pacjentów geriatrycznych z chorobami reumatycznymi

Ryzyko upadku u pacjentów geriatrycznych jest coraz częściej uwzględniane zarówno przy planowaniu, jak i prowadzeniu fizjoterapii. Trudności nasilają się w przypadku pacjentów z chorobami reumatycznymi w zaawansowanym wieku, po zabiegu endoprotezoplastyki stawu. Zabiegi tego typu są coraz częściej wykonywane u chorych w podeszłym wieku jako kolejny etap leczenia ukierunkowany na poprawę samodzielności i jakości życia. Priorytetem jest zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów od wczesnego okresu pooperacyjnego aż po samodzielne funkcjonowanie w otoczeniu domowym. Upadki u osób w zaawansowanym wieku wiążą się z wieloma poważnymi skutkami. Szacuje się, że nieszczęśliwe wypadki tego rodzaju są szóstą pod względem częstości występowania przyczyną śmiertelności w populacji osób starszych [1]. Ponadto u pacjentów w podeszłym wieku – częściej niż u chorych z innych grup wiekowych – upadki są przyczyną niepełnosprawności. Skutkuje to większym obciążeniem opiekunów, ponieważ po doznaniu urazu chorzy często wymagają całodobowej opieki. Upadki częściej powodują także konieczność opieki zinstytucjonalizowanej nad pacjentem [2].
Upadku doznaje ponad 30% osób w wieku powyżej 65 lat oraz 50% pacjentów w wieku powyżej 85 lat [3, 4].
W 10–25% przypadków skutki upadków obejmują rany, złamania oraz inne urazy wymagające długotrwałej hospitalizacji. Powodują one znaczne obniżenie jakości życia osób starszych, jak również istotne problemy psychospołeczne, niepełnosprawność, uzależnienie od innych osób, a nawet zgon [5].
Choć niektóre upadki mają charakter incydentalny, większość ma podłoże wieloczynnikowe, a wraz z rosnącą liczbą czynników ryzyka zwiększa się również zagrożenie upadkiem [6]. Tinetti i wsp. [6] oszacowali, że u 48% osób w podeszłym wieku, które doznały co najmniej jednego upadku, wystąpił lęk przed kolejnym upadkiem, który u 26% osób doprowadził do ograniczenia codziennej aktywności.
W swojej pracy przeglądowej Costello i Edelstein [7] wykazali, że ćwiczenia fizyczne stosowane jako jedyne działanie terapeutyczne znacznie zmniejszają liczbę upadków. Autorzy metaanalizy zalecają wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie w skojarzeniu z ćwiczeniami ukierunkowanymi na poprawę równowagi lub treningiem wytrzymałościowym. Ćwiczenia powinny być wykonywane co najmniej trzy razy w tygodniu przez 30 minut, a cykl ćwiczeniowy powinien trwać co najmniej 12 tygodni [7]. Żak i wsp. [8] podają, że największe ryzyko upadku wiąże się z wykonywaniem takich...


Pełna treść artykułu...