Zalecenia dotyczące prewencji chorób u osób palących papierosy

Epidemiologia nałogu palenia tytoniu

Palenie tytoniu pozostaje jedną z najważniejszych przyczyn zgonów w Unii Europejskiej każdego roku. Około 50% palaczy umiera przedwcześnie, co powoduje utratę średnio 14 lat życia na jednego palacza [1]. Nikotynizm jest też jedną z najważniejszych przyczyn nowotworów, którym można zapobiec, a 27% wszystkich nowotworów przypisuje się paleniu tytoniu [2].
Papierosy pali jedna czwarta dorosłych Polaków (26%) – co piąty regularnie, a co dwudziesty okazjonalnie. Wśród badanych osób palących 82% stanowią palący regularnie, a 18% okazjonalne. Jest to dokładnie taki sam wynik jak w 2012 r. Po papierosa sięga jedna trzecia mężczyzn (31%), w tym regularnie pali 26%. Jest to wyraźna różnica w porównaniu z kobietami, spośród których pali 21%, a regularnie 17%. Widoczny w ostatnich latach spadek liczby palących dokonał się głównie za sprawą mężczyzn. W 2012 r. palenie deklarowało bowiem 40% mężczyzn i 23% kobiet. Najczęściej palą badani między 45. a 54. rokiem życia (35%) oraz między 55. a 64. rokiem życia (32%). Palenie najmniej popularne jest wśród badanych w wieku 18–24 lat. Tylko bardzo niewielki odsetek osób używa e-papierosów i podgrzewaczy tytoniu. Badania dowodzą, że alternatywnych wyrobów tytoniowych regularnie używa jedynie 2% respondentów. Ich okazjonalne stosowanie deklaruje 1% badanych. Osoby młode używają wyrobów elektronicznych częściej niż osoby po 45. roku życia, a szczególnie często najmłodsi respondenci – do 24. roku życia (14%) [3].
Z badań prowadzonych przez Eurobarometr na zlecenie Komisji Europejskiej [4] wynika, że prawie 8 na 10 palaczy (78%) regularnie (przynajmniej raz w miesiącu) pali papierosy, a blisko 7 na 10 (69%) pali je przynajmniej raz dziennie. Ponad połowa użytkowników e-papierosów sięgnęła po nie, aby rzucić lub ograniczyć palenie (57%), ponad jedna trzecia wierzy w to, że podgrzewacze liquidów są mniej szkodliwe niż używanie tytoniu (37%). Użytkownicy podgrzewanych wyrobów tytoniowych najczęściej wspominają, że ich zdaniem produkty te są mniej szkodliwe niż palenie tytoniu (39%), ponad jedna czwarta z nich zaczęła je stosować w celu rzucenia lub ograniczenia palenia tytoniu lub dlatego, że ich znajomi używali tych produktów (po 28%).
Ograniczenie używania tytoniu odgrywa ważną rolę w globalnych wysiłkach na rzecz osiągnięcia celu zrównoważonego rozwoju, jakim jest ograniczenie przedwczesnych zgonów z powodu chorób niezakaźnych (non-communicable diseases – NCD) o...


Pełna treść artykułu...