20 lat z Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego

Swoboda przemieszczania się po państwach Unii Europejskiej to jedna z najwyżej ocenianych korzyści wejścia Polski do UE. Bezpieczeństwo podróżowania wzmacnia Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, która zapewnia dostęp do niezbędnego leczenia w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej.

• Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego ma już 20 lat
• NFZ wydał łącznie ponad 37 mln kart EKUZ. Rekordowy pod tym względem był 2019 rok, w którym wyrobiono ich niemal 3,7 mln
• W 2022 r. w Unii Europejskiej było w obiegu ponad 242 mln ważnych kart EKUZ

Dwudziestolatka

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego obchodzi właśnie swoje 20. urodziny. Za jej wydawanie w Polsce odpowiada Narodowy Fundusz Zdrowia. Jest dokumentem unijnym, który umożliwia dostęp do niezbędnej opieki medycznej podczas czasowego pobytu w państwach UE, w Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii, które należą do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) oraz w Wielkiej Brytanii.

Komisja Europejska 18 czerwca 2003 r. zdecydowała o wprowadzeniu EKUZ do powszechnego użytku i opracowała jednolity wzór karty. Za oficjalną datę uruchomienia karty przyjęto 1 czerwca 2004 r. Jednocześnie ustalono okres przejściowy i ostateczny termin na wprowadzenie EKUZ w całej UE został przesunięty na 1 stycznia 2006 r.

Karta EKUZ uprawnia do opieki zdrowotnej na dokładnie takich samych zasadach, jakie dotyczą osób ubezpieczonych w państwie, do którego podróżujemy. Zanim Narodowy Fundusz Zdrowia wyrobił pierwsze karty EKUZ, już w 2004 i 2005 r. zostało wydanych odpowiednio ponad 600 tys. i 800 tys. innych dokumentów związanych z wyjazdem turystycznym.

Do tej pory NFZ wyrobił już ponad 37 mln kart EKUZ. Rekordowy pod tym względem był 2019 r., kiedy wydano ich niemal 3,7 mln.

Ciągle się zmienia

Przez 18 lat od wprowadzenia EKUZ w Polsce zmieniały się okres ważności karty i możliwości wnioskowania o ten dokument. Pierwsze karty wydawane przez NFZ miały tylko dwumiesięczny okres ważności. Wyjątek stanowili emeryci, ponieważ ich karta była wydawana na 5 lat. Obecnie karta EKUZ np. dla osób zatrudnionych lub prowadzących działalność gospodarczą jest wydawana na 3 lata. Emeryci otrzymują ją na 20 lat, a dla dzieci zgłoszonych do ubezpieczenia EKUZ jest ważna do 18. urodzin.

Na początku karta EKUZ była wydawana tylko podczas osobistej wizyty w oddziale wojewódzkim lub delegaturze NFZ oraz korespondencyjnie. Dzisiaj nie trzeba nawet wychodzić z domu, aby wysłać wniosek o nią. Wystarczy dostęp do Internetowego Konta Pacjenta lub skorzystanie z elektronicznej skrzynki podawczej ePUAP. Znacznie uproszczony jest również sam wniosek o wydanie karty.

W 2019 r. NFZ uruchomił Centrum Usług Wspólnych w Chełmie, które rozpatruje wnioski o EKUZ składane w całej Polsce drogą elektroniczną. W 2023 r. CUW wydał blisko 30 proc. wszystkich kart. W 2022 r. fundusz udostępnił usługę, dzięki której można sprawdzić etap obsługi elektronicznego wniosku o kartę: Śledzenie postępu w obsłudze sprawy (nfz.gov.pl).

Kolejnym etapem będzie zmiana plastikowej karty EKUZ na wersję cyfrową. Pierwszym krokiem na drodze do elektronizacji karty EKUZ było wprowadzenie możliwości wnioskowania o kartę wygodnie przez Internetowe Konto Pacjenta i aplikację mobilną mojeIKP. W obu można również sprawdzić datę ważności wydanej karty.

W marcu 2024 r. pojawiła się możliwość złożenia online wniosku o wydanie certyfikatu tymczasowo zastępującego EKUZ. Wniosek o certyfikat można złożyć w mobilnej aplikacji mojeIKP lub przez ePUAP. Sam certyfikat też jest dostępny w cyfrowej postaci, w aplikacji mojeIKP.

Przeczytaj także: „EKUZ w aplikacji mojeIKP” i „NFZ: Ponad 2 mln Polaków pobrało karty EKUZ”.