Geriatria priorytetowa – tylko w niektórych województwach

Najwyższa Izba Kontroli publikuje raport o opiece geriatrycznej w Polsce – wynika z niego, że nie zapewniamy seniorom prawidłowej i wystarczającej pomocy. Starsi mieszkańcy niektórych województw mieli do niej znacznie utrudniony dostęp – w województwie warmińsko-mazurskim nie zorganizowano ani jednego oddziału geriatrycznego, a w Podlaskiem i Zachodniopomorskiem zaledwie po jednym.

Kontrola dotyczy okresu od 1 stycznia 2017 r. do 6 października 2021 r. – w skrócie z ustaleń izby wynika, że „działania podejmowane przez Ministerstwo Zdrowia, oddziały wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia i Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji były nieskoordynowane, fragmentaryczne i okazały się niewystarczające – w resorcie powołano nawet Zespół do spraw Zdrowotnej Polityki Senioralnej, który jednak nie podjął żadnej działalności, a w Instytucie Narodową Radę Geriatrii i Gerontologii, która po raz ostatni spotkała się w 2016 r.”. – W konsekwencji wciąż nie ma przepisów określających standardy opieki geriatrycznej, a także jej organizacji i funkcjonowania, które mogłyby poprawić jakość i dostępność takich świadczeń – czytamy w wynikach pokontrolnych.

Nierówny dostęp do pomocy
W dokumencie zwraca się uwagę między innymi na nierówny dostęp do opieki geriatrycznej.

– Niedobór lekarzy geriatrów jest główną przeszkodą w organizowaniu prawidłowej i równej opieki nad seniorami w Polsce. W 2020 r. najwięcej oddziałów geriatrycznych (czternaście) funkcjonowało w województwie śląskim. Najmniej w województwach podlaskim i zachodniopomorskim – po jednym – a w województwie warmińsko-mazurskim nie było żadnego. W kolejce do geriatry nie musieli czekać natomiast pacjenci w województwie świętokrzyskim, zarówno w przypadkach pilnych, jak i stabilnych – czytamy w podsumowaniu kontroli.

– 1 września 2021 r. dla pacjentów powyżej 65. roku życia dostępnych było w całej Polsce zaledwie 1140 łóżek geriatrycznych, a to 15 proc. prognozowanych potrzeb. By w 2029 r. osiągnąć poziom zakładany w mapie potrzeb zdrowotnych w zakresie lecznictwa szpitalnego dla Polski, liczba łóżek musiałby wzrosnąć do tego czasu niemal siedmiokrotnie – zwracają uwagę autorzy raport.

W dokumencie jest też mowa o poradniach geriatrycznych.

W 2020 r. było ich najwięcej w województwie śląskim – siedemnaście, a także w województwie małopolskim (trzynaście) i mazowieckim (dziesięć). Najmniej (po dwie poradnie) zorganizowano w województwach warmińsko-mazurskim, podkarpackim i w świętokrzyskim.

– We wszystkich województwach objętych kontrolą w priorytetach dla regionalnej polityki zdrowotnej wskazywano na potrzebę rozwoju opieki geriatrycznej. Nie znalazło to jednak odzwierciedlenia w wysokości środków przeznaczanych na finansowanie świadczeń geriatrycznych. W badanym okresie wszystkie kontrolowane oddziały przeznaczyły na ten cel w sumie 90,5 mln zł, z tego 86,2 mln zł na leczenie szpitalne – ze względu na tworzenie w tym czasie sieci szpitali, dane są jedynie szacunkowe – oraz 4,3 mln zł na świadczenia oferowane w poradniach – czytamy w raporcie.

Wnioski
Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje do ministra zdrowia między innymi o:
– stworzenie systemu wsparcia organizacyjnego i finansowego dla podmiotów leczniczych, sprzyjającego podejmowaniu decyzji o utworzeniu nowych oddziałów i poradni geriatrycznych,
– wprowadzenie do stosowania w drodze przepisów powszechnie obowiązujących standardów organizacyjnych opieki geriatrycznej, na podstawie delegacji przewidzianej w art. 22 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej.

Publikujemy wyniki kontroli w całości.

Wyniki można oglądać wyłącznie na komputerach lub ściągając ją po kliknięciu: Najwyższa Izba Kontroli o funkcjonowaniu opieki geriatrycznej.