iStock
Kto może korzystać ze świadczeń poza kolejnością?
Komu należą się szczególne uprawnienia w dostępie do świadczeń medycznych i w jaki sposób powinny być realizowane? Wyjaśnia to Biuro Rzecznika Praw Pacjenta.
– Art. 47c ust. 1 pkt 1–14 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych określa katalog świadczeniobiorców, którzy mają prawo do skorzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością – przypomina BRPP w komunikacie opublikowanym na swojej stronie internetowej, wymieniając uprzywilejowanych. Są to między innymi:
– kobiety w ciąży,
– Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi i Zasłużeni Dawcy Przeszczepu,
– inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci,
– cywilne niewidome ofiary działań wojennych,
– działacze opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych,
– świadczeniobiorcy do 18. roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.
RPP wyjaśnia, że „świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach, świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oraz stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych inne niż szpitalne udziela się według kolejności zgłoszenia, a pacjenta umieszcza się na liście oczekujących (art. 20 ust. 1 i 2 ustawy)”.
– Zgodnie z art. 47c ust. 2 ustawy korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach i świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oznacza, że świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczeniodawca udziela świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością w dniu zgłoszenia (art. 47c ust. 3 ustawy). W przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu siedmiu dni roboczych od dnia zgłoszenia (art. 47c ust. 4 ustawy) – informuje BRPP, dodając, że „osobie posiadającej szczególne uprawnienia, która zgłasza się o udzielenie świadczeń w szpitalu lub świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej, udziela się tych świadczeń – co do zasady – w dniu zgłoszenia”.
– Jeśli nie jest to możliwe, świadczeniodawca powinien ustalić inny termin udzielenia świadczenia – poza kolejnością wynikającą z listy oczekujących. W przypadku AOS termin ten nie może być dłuższy niż siedem dni roboczych od dnia zgłoszenia – wylicza BRPP, podkreślając, że „ten termin nie dotyczy świadczeń szpitalnych”.
BRPP cytuje też wyrok Sądu Administracyjnego w Warszawie.
– Powyższe stanowisko rzecznika praw pacjenta zostało potwierdzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 10 maja 2017 r., sygn. akt VII SA/Wa 443/17. W wyroku tym czytamy, że szczególna regulacja art. 47 c w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej oznacza brak zastosowania do tych kategorii pacjentów przepisów odnoszących się do zasad tworzenia list oczekujących, w szczególności wynikających z art. 20 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy o świadczeniach, potwierdza to art. 47c ust. 2 tej ustawy. Zarówno art. 20 ust. 1a ustawy o świadczeniach, jak i rozporządzenie ministra zdrowia z 26 września 2005 r. w sprawie kryteriów medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, nie mają zastosowania do pacjentów, o których mowa w art. 47 c ust. 1 ustawy o świadczeniach. Zasadą powinno być udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej osobom o których mowa w art. 47 c ust. 1 ustawy o świadczeniach poza kolejnością nie tylko w przypadku tzw. świadczeń pierwszorazowych, ale także każdych kolejnych. Ustawodawca przewidział szczególne warunki ochrony zdrowia pacjentów posiadających szczególne uprawnienia, a rzeczą świadczeniodawców jest dostosowanie się do ich przestrzegania – przytacza BRPP.
– kobiety w ciąży,
– Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi i Zasłużeni Dawcy Przeszczepu,
– inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci,
– cywilne niewidome ofiary działań wojennych,
– działacze opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych,
– świadczeniobiorcy do 18. roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.
RPP wyjaśnia, że „świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach, świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oraz stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych inne niż szpitalne udziela się według kolejności zgłoszenia, a pacjenta umieszcza się na liście oczekujących (art. 20 ust. 1 i 2 ustawy)”.
– Zgodnie z art. 47c ust. 2 ustawy korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach i świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oznacza, że świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczeniodawca udziela świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością w dniu zgłoszenia (art. 47c ust. 3 ustawy). W przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu siedmiu dni roboczych od dnia zgłoszenia (art. 47c ust. 4 ustawy) – informuje BRPP, dodając, że „osobie posiadającej szczególne uprawnienia, która zgłasza się o udzielenie świadczeń w szpitalu lub świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej, udziela się tych świadczeń – co do zasady – w dniu zgłoszenia”.
– Jeśli nie jest to możliwe, świadczeniodawca powinien ustalić inny termin udzielenia świadczenia – poza kolejnością wynikającą z listy oczekujących. W przypadku AOS termin ten nie może być dłuższy niż siedem dni roboczych od dnia zgłoszenia – wylicza BRPP, podkreślając, że „ten termin nie dotyczy świadczeń szpitalnych”.
BRPP cytuje też wyrok Sądu Administracyjnego w Warszawie.
– Powyższe stanowisko rzecznika praw pacjenta zostało potwierdzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 10 maja 2017 r., sygn. akt VII SA/Wa 443/17. W wyroku tym czytamy, że szczególna regulacja art. 47 c w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej oznacza brak zastosowania do tych kategorii pacjentów przepisów odnoszących się do zasad tworzenia list oczekujących, w szczególności wynikających z art. 20 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy o świadczeniach, potwierdza to art. 47c ust. 2 tej ustawy. Zarówno art. 20 ust. 1a ustawy o świadczeniach, jak i rozporządzenie ministra zdrowia z 26 września 2005 r. w sprawie kryteriów medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, nie mają zastosowania do pacjentów, o których mowa w art. 47 c ust. 1 ustawy o świadczeniach. Zasadą powinno być udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej osobom o których mowa w art. 47 c ust. 1 ustawy o świadczeniach poza kolejnością nie tylko w przypadku tzw. świadczeń pierwszorazowych, ale także każdych kolejnych. Ustawodawca przewidział szczególne warunki ochrony zdrowia pacjentów posiadających szczególne uprawnienia, a rzeczą świadczeniodawców jest dostosowanie się do ich przestrzegania – przytacza BRPP.
