Rokowanie u chorych z chorobą śródmiąższową płuc w przebiegu twardziny układowej
Autor: Alicja Kostecka
Data: 03.01.2019
Źródło: AK/Short-term progression of interstitial lung disease in systemic sclerosis predicts long-term survival in two independent clinical trial cohorts. Ann Rheum Dis. 2019 Jan;78(1):122-130
Choroba śródmiąższowa płuc (ang. interstitial lung disease, ILD) zajmuje pierwsze miejsce na liście przyczyny zgonów u pacjentów z rozpoznaniem twardziny układowej (ang. systemic sclerosis, SSc).
W badaniach autopsyjnych zajęcie płuc w przebiegu twardziny układowej stwierdza się u 79% chorych. W leczeniu włóknienia płuc stosowane są najczęściej dwa leki: cyklofosfamid (CYC) i mykofenolan mofetylu (MMF). Badania kliniczne wykazały, że w trakcie leczenia u niektórych chorych udaje się uzyskać regresję zmian, u niektórych mimo wszystko zmiany postępują. Obserwowano także chorych bez leczenia, gdzie zmiany śródmiąższowa były stabilne.
W oparciu o dane pochodzące z dwóch badań randomizowanych SLS I i SLS II analizowano potencjalne czynniki powiązane ze zwiększeniem ryzyka zgonu w obserwacji długoterminowej. W badaniu SLS I brało udział 158 chorych , których losowo przydzielono do leczenia CYC przez 12 miesięcy lub do grupy placebo. Badanie SLS II objęło 142 chorych, gdzie porównywano leczenie CYC przez 12 miesięcy doustnie, a następnie 12 miesięcy placebo, z leczeniem MMF przez 24 miesiące.
W badaniu SLS I 12 lat po rozpoczęciu tego badania odnotowano śmiertelność 42%, w większości przypadków przyczyna zgonu była związana z choroba podstawową (głównie niewydolnością oddechową).
W badaniu SLS II 8 lat od rozpoczęcia badania potwierdzono zgon 21% uczestników, również najczęściej powiązanych z twardzina układową i niewydolnością oddechową. Okazało się , że nie stwierdzono istotnych różnic śmiertelności pomiędzy pacjentami leczonymi innymi schematami farmakoterapii. Według autorów w badaniu SLS I mogło to wynikać z braku kontynuacji leczenia immunosupresyjnego u większości chorych po zakończeniu badania, natomiast biorący udział w badaniu SLS II po zakończeniu badania (niezależnie od ramienia) zazwyczaj kontynuowali leczenie MMF. Wydaje się więc, że leczenie immunosupresyjne u chorych z twardziną układową powinno być kontynuowane w dłuższym okresie czasu, gdyż leki te dają poprawę , ale efekt ich działania jest raczej krótkotrwały.
Czynnikami predykcyjnymi zgonu (w obu badaniach) było większe nasilenie zmian skórnych w chwili włączenia do badania (wyrażone wartością punktową w zmodyfikowanym teście skórnym Rodnana) , starszy wiek, a także obserwowane w toku badania obniżenie wartości FVC (natężona pojemność życiowa) i DLCO (pojemność dyfuzyjna dla tlenku węgla) w kontrolnych pomiarach czynnościowych układu oddechowego ( w badaniach SLS I i SLS II były wykonywane co 3 miesiące).
Spadek parametrów FVC i DLCO okazał się być silniejszym czynnikiem predykcyjnym zgonu niż wartość wyjściowa FVC świadcząca o zaawansowaniu zmian płucnych. Monitorowanie wartości FVC i DLCO u chorych z twardzina układową może być istotnym parametrem w monitorowaniu leczenia i przebiegu choroby. Spadek tych wartości powinien skłaniać lekarza prowadzącego do bardziej intensywnego leczenia immunosupresyjnego/antyfibrotycznego.
W oparciu o dane pochodzące z dwóch badań randomizowanych SLS I i SLS II analizowano potencjalne czynniki powiązane ze zwiększeniem ryzyka zgonu w obserwacji długoterminowej. W badaniu SLS I brało udział 158 chorych , których losowo przydzielono do leczenia CYC przez 12 miesięcy lub do grupy placebo. Badanie SLS II objęło 142 chorych, gdzie porównywano leczenie CYC przez 12 miesięcy doustnie, a następnie 12 miesięcy placebo, z leczeniem MMF przez 24 miesiące.
W badaniu SLS I 12 lat po rozpoczęciu tego badania odnotowano śmiertelność 42%, w większości przypadków przyczyna zgonu była związana z choroba podstawową (głównie niewydolnością oddechową).
W badaniu SLS II 8 lat od rozpoczęcia badania potwierdzono zgon 21% uczestników, również najczęściej powiązanych z twardzina układową i niewydolnością oddechową. Okazało się , że nie stwierdzono istotnych różnic śmiertelności pomiędzy pacjentami leczonymi innymi schematami farmakoterapii. Według autorów w badaniu SLS I mogło to wynikać z braku kontynuacji leczenia immunosupresyjnego u większości chorych po zakończeniu badania, natomiast biorący udział w badaniu SLS II po zakończeniu badania (niezależnie od ramienia) zazwyczaj kontynuowali leczenie MMF. Wydaje się więc, że leczenie immunosupresyjne u chorych z twardziną układową powinno być kontynuowane w dłuższym okresie czasu, gdyż leki te dają poprawę , ale efekt ich działania jest raczej krótkotrwały.
Czynnikami predykcyjnymi zgonu (w obu badaniach) było większe nasilenie zmian skórnych w chwili włączenia do badania (wyrażone wartością punktową w zmodyfikowanym teście skórnym Rodnana) , starszy wiek, a także obserwowane w toku badania obniżenie wartości FVC (natężona pojemność życiowa) i DLCO (pojemność dyfuzyjna dla tlenku węgla) w kontrolnych pomiarach czynnościowych układu oddechowego ( w badaniach SLS I i SLS II były wykonywane co 3 miesiące).
Spadek parametrów FVC i DLCO okazał się być silniejszym czynnikiem predykcyjnym zgonu niż wartość wyjściowa FVC świadcząca o zaawansowaniu zmian płucnych. Monitorowanie wartości FVC i DLCO u chorych z twardzina układową może być istotnym parametrem w monitorowaniu leczenia i przebiegu choroby. Spadek tych wartości powinien skłaniać lekarza prowadzącego do bardziej intensywnego leczenia immunosupresyjnego/antyfibrotycznego.
