In memoriam
dr med. Halina Pawlik

Rodzina dermatologów Polski Północnej, ziemi elbląskiej, słupskiej oraz Kliniki Dermatologicznej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego (GUMed), skupiona w Oddziale Morskim Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego poniosła wielką stratę.
Z ogromnym bólem przyjęliśmy wiadomość, że 16 kwietnia odeszła dr med. Halina Pawlik, którą 23 kwietnia 2016 roku na cmentarzu Srebrzysko, przy udziale tłumnie zebranych osób, pożegnaliśmy na zawsze. Jest swoistym znakiem czasu, że 70-lecie istnienia Kliniki Dermatologicznej GUMed łączy się z odchodzeniem ludzi, którzy tworzyli naukowe, dydaktyczne i organizacyjne podstawy jej dorobku. Dr Halina Pawlik należała bowiem do zasłużonego kręgu współtwórców gdańskiej szkoły dermatologicznej. Śmierć jest zawsze sprawą bolesną, ale jest szokiem, jest tragedią, gdy umiera ktoś tak bardzo aktywny i zaangażowany do ostatniej prawie chwili.
Jeszcze nie tak dawno wspólnie uroczyście obchodziliśmy 70-lecie dorobku naukowego i dydaktycznego Katedry i Kliniki Dermatologicznej GUMed, w którym także Ona miała znaczący udział, snując plany dalszego rozwoju. Los jednak chciał inaczej. Haliny Pawlik nie ma już wśród nas.
Jest znamienne, że Jej życiorys kształtował się w sposób szczególny, na pograniczu czasów odzwierciedlających dramatyczny i zarazem chlubny los całych pokoleń uwikłanych w tragizm i złożoność polskich dziejów.
Urodziła się 3 grudnia 1933 roku w Gdyni. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości w 1951 roku w Szkole Sióstr Urszulanek rozpoczęła studia na Wydziale Lekarskim Śląskiej Akademii Medycznej, a następnie od 1954 roku na Wydziale Lekarskim Akademii Lekarskiej w Gdańsku. Dyplom lekarza otrzymała w 1957 roku. Bezpośrednio po studiach podjęła pracę w placówkach higieny szkolnej w Gdańsku, a następnie od stycznia 1960 roku w Katedrze i Klinice Dermatologii i Wenerologii Akademii Medycznej, kierowanej wówczas przez prof. Franciszka Miedzińskiego, z którą związała się aż do przejścia na emeryturę w 1999 roku. Uzyskała tu kolejne stopnie specjalizacji, stanowiska (asystent, starszy asystent, adiunkt, starszy wykładowca) i stopień doktora nauk medycznych (1970 rok). Należała do tych pracowników naukowo-dydaktycznych, którzy posiadali rzadko spotykaną zdolność łączenia cech dobrego lekarza klinicysty z twórczą działalnością naukową, dydaktyczną i organizacyjną. Zasadzie tej Halina Pawlik pozostała wierna przez całe swoje aktywne, twórcze życie. Owocem tak pojmowanej działalności są oryginalne prace, aktualne także dziś, często zespołowe, związane m.in. z nowymi kierunkami leczenia w dermatologii, alergią kontaktową i kazuistyką, które niewątpliwie stanowią trwały wkład w rozwój dermatologii i wenerologii.
Ukoronowanie Jej bardzo wczesnej działalności naukowo-dydaktycznej stanowi rozprawa doktorska (1970 rok) pt. Ziarniniak grzybiasty w świetle zmian klinicznych i histopatologicznych. Wyniki związane z pracą doktorską stały się zalążkiem dalszych badań już następnego pokolenia młodych dermatologów, co zaowocowało cenną monografią Pierwotne chłoniaki skóry pod redakcją dr hab. med. Małgorzaty Sokołowskiej-Wojdyło i prof. dr hab. med. Jadwigi Roszkiewicz.
Na wyróżnienie zasługują Jej szczególne uzdolnienia i predyspozycje dotyczące rozległej działalności dydaktyczno-wychowawczej. Ćwiczenia i seminaria, które prowadziła w sposób niezwykle interesujący, przyciągały urokiem żywego, prostego, łatwo przyswajalnego słowa i cieszyły się ogromnym powodzeniem u słuchaczy, zwłaszcza studentów i lekarzy przygotowujących się do egzaminów specjalizacyjnych, co wyrażało się nie tylko wdzięcznością, lecz także szacunkiem z ich strony (ryc. 1).
Swoje kwalifikacje zawodowe dr Halina Pawlik poszerzała poprzez systematyczne pogłębianie wiedzy medycznej i doskonalenie umiejętności, co jest nieodzowne w nowoczesnej medycynie. Jej rozległa wiedza, bogate doświadczenie kliniczne, predyspozycje dydaktyczne i organizacyjne sprawiły, że przez wiele lat pełniła funkcję wiceprezesa Oddziału Morskiego Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Czynnie uczestniczyła w wielu krajowych i zagranicznych zjazdach i sympozjach naukowych, prezentując własny, oryginalny wkład w dorobek gdańskiej szkoły dermatologicznej.
Oprócz działalności akademickiej dr Halina Pawlik przez wiele lat służyła swą wiedzą i doświadczeniem placówkom zewnętrznym. Była m.in. konsultantem ds. dermatologii i wenerologii w województwie słupskim. Prowadziła również badania testowe kosmetyków i środków chemii gospodarczej. Przez 2 lata (1979–1981) pracowała w Polskim Zespole Medycznym w Dernie (Libia).
Po przejściu na emeryturę, pozostając w ścisłym kontakcie z Oddziałem Morskim PTD oraz Katedrą i Kliniką Dermatologii – swoim drugim domem – jak to chętnie określała, organizowała dzienny oddział dermatologiczny w Szpitalu Miejskim w Wejherowie, którym kierowała przez 3 lata. Poza dermatologią, która była dla Niej głównym celem i wartością, interesowała się literaturą piękną i filozofią.
Za osiągnięcia w pracy naukowej, zwłaszcza dydaktyczno-wychowawczej, otrzymała nagrody i wyróżnienia władz naszej uczelni (JM Rektora prof. dr. hab. med. Mariana Górskiego) oraz Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza.
Przede wszystkim jednak, kierując się świadomością posłannictwa związanego z zawodem lekarza, była wrażliwa na ból i cierpienie chorego człowieka. Temu posłannictwu pozostała wierna do końca. Tę właśnie cechę, obok wielkiej pracowitości, rzetelności, szacunku dla prawdy i wartości moralnych, wytrwale wszczepiała studentom i lekarzom młodszych pokoleń, kontynuatorom Jej ambitnych celów. Taką zapisała się w historii i tradycji naszej Kliniki oraz gdańskiej dermatologii, taką pozostanie w naszych sercach i wspomnieniach.

Roman Nowicki, Henryk Szarmach,
Elżbieta Grubska-Suchanek