Nadwaga, otyłość i zaburzenia lipidowe u młodzieży z cukrzycą typu 1

Wstęp. Nadwaga u dzieci jest narastającym problemem w populacji pediatrycznej jak również wśród dzieci z cukrzycą typu 1. Celem badania była ocena odsetka nadwagi i otyłości u młodzieży z cukrzycą typu 1 oraz analiza parametrów lipidogramu, a także analiza czynników ryzyka tych nieprawidłowości. Materiał i metody. Grupę badaną stanowiło 60 dzieci z cukrzycą typu 1 (w tym 32 dziewczęta, 53,3%) w wieku powyżej 12 lat (średni wiek dziewcząt 14,6+/-0,3 lat, chłopców 15,6+/-0,4 lat) z czasem trwania cukrzycy: dziewczęta 5,7+-0,6 lat, chłopcy 4,4+/-0,8 lat. Analizę statystyczną wykonano za pomocą programu Statistica v 9,0 i SPSS v20. Wyniki. Badanie wykazało, że chłopcy z cukrzycą typu 1 są istotnie wyżsi niż zdrowa populacja, przy nieróżniącej się od zdrowych rówieśników masie ciała, BMI i obwodzie brzucha. Natomiast dziewczęta z cukrzycą typu 1 mają częściej nadwagę, większy obwód pasa oraz wyższe BMI niż zdrowe rówieśniczki. Nadwagę miało 12 dzieci (20%) przy kryterium BMI ≥1SD i 10 (16%) przy kryterium obwodu brzucha. Analiza regresji logistycznej wykazała, że najważniejszymi czynnikami ryzyka otyłości oraz otyłości brzusznej są płeć żeńska (odpowiednio OR=2,43 i OR=4,56), czas trwania cukrzycy powyżej 5 lat, (odpowiednio OR=1,96 i OR=3,27) oraz słaba kontrola metaboliczna (odpowiednio OR=1,74 i OR=2,89). Wnioski. Najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju otyłości u młodzieży z cukrzycą typu 1 jest płeć żeńska. Profil lipidowy jest ściśle zależny od wyrównania metabolicznego i nadmiaru masy ciała. Czas trwania cukrzycy znamiennie wpływa na ryzyko nadwagi i otyłości brzusznej jak również na wyrównanie metaboliczne i profil lipidowy.

Introduction. Overweight children are growing problem as in the pediatric, as well in the diabetic population. The aim of the study was to research the percentage of overweight and obesity in a group of adolescents with type 1 diabetes, and to analyzethe lipid parameters, as well risk factors of these abnormalities. Material and methods. The study group consist of 60 type 1 diabetic adolescents (including 32 girls, 53.3%), aged above 12 years (mean age for girls 14.6+/-0,3years, boys 15.6+/-0.4 years) with diabetes duration (girls 5.7+-0.6 years, boys 4.4+/-0.8 years). Statistical analysis was performed using Statistica v 9.0 and SPSS v20. Results. The study revealed that boys with type 1 diabetes are significantly higher than healthy population, with weight, waist circumference and BMI comparable to the healthy counterparts. However, diabetic girls are more likely to be overweight and have bigger waist circumference, and higher BMI than the healthy population. Overweight were 12 adolescents (20%) using BMI ≥1SD criterion, and 10 (16%) using waist circumference as obesity parameter. Logistic regression revealed that the most important factors for obesity and abdominal obesity are female gender (OR=2.43 and OR=4.56for obesity and abdominal, respectively), diabetes duration above 5 years (respectively OR=1.96 and OR=3.27) and poor metabolic control (respectively OR=1.74 and OR=2.89). Conclusions. The most important risk factor for obesity in adolescents with type 1 diabetes is female gender. Lipids profile is closely dependent on metabolic control and mass excess. Diabetes duration, metabolic control and lipids profile are significant risk factors for overweight and abdominal obesity.