„Nie dążyłem do spędzenia swojej młodości w więzieniach i łagrach” – wywiad z dr. Semenem Gluzmanem, autorem „Podręcznika psychiatrii dla dysydentów”

24 lutego 2023 r., w pierwszą rocznicę rosyjskiej inwazji na Ukrainę, odbyła się dziewiąta doroczna międzynarodowa konferencja Stowarzyszenia Psychiatrów Ukrainy (odpowiednik Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego) „Cena pokoju w naszych czasach”. Ze względów bezpieczeństwa spotkanie zostało zorganizowane w Warszawie. W przemówieniu powitalnym pierwsza dama Ukrainy Ołena Zełenska zwróciła uwagę na to, jak wielki wpływ wywiera wojenna rzeczy­wistość na stan psychiczny społeczeństwa: – Inwazja ma nie tylko wymiar fizyczny, ale jest też inwazją na psychikę milionów ludzi. Według WHO w ciągu najbliższych 5 lat co drugi Ukrainiec zmierzy się z problemem psychicznym. To ogromne wyzwanie dla każdego kraju europejskiego.
Skorzystaliśmy z okazji, aby porozmawiać o życiu opartym na wierności sobie i swoim wartościom z prezydentem Stowarzyszenia Psychiatrów Ukrainy, byłym więźniem politycznym i dysydentem, psychiatrą i obrońcą praw człowieka, dr. Semenem Gluzmanem.

Natalia Olejnik: Chciałabym pogratulować panu i całemu zespołowi Stowarzyszenia Psychiatrów Ukrai­ny sukcesu przeprowadzonej konferencji w Warszawie. W tym wydarzeniu wzięli udział prezydenci i przedstawiciele ponad 20 stowarzyszeń, towarzystw i związków psychiatrycznych.
Semen Gluzman: Moim zdaniem nasza konferencja w Warszawie była bardzo udana. Faktycznie zorganizowały i przeprowadziły ją dwie kobiety: Irina Pinchuk [wiceprzewodnicząca Stowarzyszenia Psychiatrów Ukrainy – red.] i Natalia Priannikova [przewodnicząca do spraw kontaktów międzynarodowych Stowarzyszenia Psychiatrów Ukrainy – red.]. My, mężczyźni, skorzystaliśmy z ich pracy.
Jestem szczęśliwy, że w końcu pozbyliśmy się radzieckiej tradycji nudnych przemówień radzieckich pseudonaukowców i zmuszania lekarzy do ich wysłuchiwania. Polska psychiatria nie doznała takiego głębokiego radzieckiego wpływu. Nasza konferencja w Warszawie była wolna od tych praktyk z przeszłości, charakterystycznych dla totalitarnego państwa.

Sławomir Murawiec: W historii psychiatrii kojarzony jest pan z najwyższym stopniem odwagi. To właśnie pan protestował przeciwko nadużyciom psychiatrii ze strony radzieckiej władzy. Uważamy, że każdy psychiatra powinien pamiętać, że bronił pan honoru naszej dyscypliny, płacąc za to własnym cierpieniem.
S.G.: Mówiąc o przeszłości, o mojej przeszłości – nie dążyłem do spędzenia swojej młodości w więzieniach i łagrach. Chciałem czegoś innego: być dobrym, prawdziwym...


View full text...