Wpływ hemoglobiny płodowej na stężenie hemoglobiny glikowanej w populacji dzieci z cukrzycą typu 1

Wstęp.  Hemoglobina glikowana (HbA1c) jest używana jako parametr odzwierciedlający średnie stężenie glukozy z okresu 5–12 tygodni przed badaniem. Jest ona złotym standardem w ocenie wyrównania metabolicznego u pacjentów z cukrzycą. Kryteria ADA rozpoznania cukrzycy włączają stężenie HbA1c do istotnych czynników w procesie diagnozowania tej choroby. HbA1c jest też często używana jako punkt końcowy w badaniach interwencyjnych u pacjentów z cukrzycą. Z tych przyczyn wiedza na temat czynników niezależnych od glikemii, wpływających na HbA1c, może być klinicznie przydatna. Cel badania. Oznaczenie zmienności stężenia hemoglobiny płodowej (HbF) wśród dzieci z cukrzycą w Polsce i ocena wpływu tej zmienności na stężenie HbA1c. Materiały i metody. Badanie miało charakter prospektywny. Przeprowadzono oznaczenie stężenia HbA1c u ponad 96% dzieci z cukrzycą w regionie łódzkim. Do badania włączono wszystkich pacjentów w wieku od 2 do 18 lat z cukrzycą typu 1 (T1D) i czasem trwania cukrzycy powyżej jednego roku (n=555). U wszystkich tych pacjentów przeprowadzono pomiar stężenia HbA1c i HbF minimum trzykrotnie w ciągu roku. Z tych punktów czasowych zebrano dane kliniczne dotyczące pacjenta. Pomiar HbA1c i HbF przeprowadzono metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC) na aparacie D-10 Dual A2/F/A1c (Bio-Rad Laboratories, Hercules, CA, USA). Analizę statystyczną przeprowadzono przy użyciu pakietu Statistica 10.0 (StatSoft, Tulsa, USA). Wyniki. Średni wiek pacjentów w obserwowanej grupie wynosił 12,9±3,8 roku, czas trwania cukrzycy 5,6±3,4, stężenie HbA1c 7,59±1,33% (59±10,65 mmol/mol). U 78 (14%) pacjentów stwierdzono podwyższone stężenie HbF (>0,8%) w każdym z obserwowanych punktów czasowych, z średnią wartością 1,2±0,45%. Podwyższone stężenie HbF było związane z młodszym wiekiem pacjentów (p=0,03) i młodszym wiekiem w momencie rozpoznania choroby (p=0,01). Nie zaobserwowano związku z czasem trwania cukrzycy (p=0,21). Nie stwierdzono korelacji pomiędzy stężeniem HbA1c a HbF w obserwowanej grupie (R=-0,09; p=0,43). Wnioski. HbF nie wpływa na pomiar HbA1c u starszych niż 2 lata pacjentów pediatrycznych z cukrzycą.

  Introduction. Glycated hemoglobin (HbA1c) is used as a cumulative estimate of mean blood glucose levels from the preceding 5–12 weeks. This is the gold standard in assessing glycemic control in patients with diabetes. The ADA criteria for the diagnosis of diabetes, including HbA1c level, contribute to the importance of recognizing any variation pertaining to the HbA1c measurement. HbA1c is often used as a primary endpoint in the interventional studies among patients with diabetes. Thus, knowledge about factors independently to glycemia, affecting HbA1c is clinically useful. Aim of study. Evaluation variability of fetal hemoglobin (HbF) level among Polish children with diabetes and how it may affect the HbA1c level measurement. Material and methods. This was a prospective cohort study. A laboratory HbA1c testing was performed for more than 96% of pediatric diabetic patients in the region. In our study we included all consecutive patients aged 2 to 18 years with type 1 diabetes (T1D) and the disease duration longer than one year (555 patients). All patients had HbA1c and HbF measured at three time-points during minimum one-year period. In the same time, clinical data were recorded. The measurements of HbA1c and HbF were performed by means of  cation-exchange high-pressure liquid chromatography (HPLC) on a D-10 Dual A2/F/A1c (Bio-Rad Laboratories, Hercules, CA, USA). Statistical analysis was performed using the Statistica 10.0 package (StatSoft, Tulsa, USA). Results. An average age in the observed group was 12.9±3.8 years, diabetes duration 5.6±3.4 years, HbA1c was 7.59±1.33% (59±10.65 mmol/mol). In 78 (14%) patients  elevated levels of HbF (>0.8%) were found at each  time-point, mean value 1.2±0.45%. Elevated HbF was associated with younger age at examination (p=0.03) and younger age of diagnosis (p=0.01). It was not related to diabetes duration (p=0.21). No correlation between HbA1c and HbF was observed in the study (R=-0.09; p=0.43). Conclusions. Fetal hemoglobin does not affect HbA1c measurement among pediatric patients with type 1 diabetes older that 2 years.