Wpływ posiadania rodzeństwa – analiza elementów „teorii higienicznej” chorób przewlekłych u chorych na cukrzycę typu 1 w populacji regionu łódzkiego Teoria higieniczna i cukrzyca typu 1

Wprowadzenie. W ostatnich latach nastąpił znaczny wzrost zachorowalności na cukrzycę typu 1. W związku z tym trwają liczne badania oceniające prawdopodobne przyczyny tego trendu. Niektóre z nich sugerują, że lepsze warunki higieniczne i brak kontaktu z mikroorganizmami mogą mieć znaczenie w tym zakresie, zwiększając ryzyko zachorowania u osób pierworodnych. Ponadto rodzeństwo może odgrywać istotną rolę w przekazywaniu patogenów, które poprzez stymulację układu immunologicznego mogą zapobiegać rozwojowi chorób atopowych i autoimmunologicznych, w tym takich jak np. cukrzyca typu 1. Cel pracy. Celem pracy była ocena wpływu posiadania rodzeństwa na zachorowalność na cukrzycę typu 1 wśród dzieci i dorosłych. Materiał i metody. Do badania włączono grupę 469 pacjentów z DM1, w tym 245 dorosłych oraz 224 dzieci. Dane zgromadzono na podstawie informacji zawartych w bazach danych Poradni Diabetologicznych. Analizie poddano wiek zachorowania na cukrzycę, płeć posiadanego rodzeństwa, liczbę oraz kolejność urodzenia. Wyniki. W analizowanej populacji 4,5% stanowili jedynacy, a 30,3% pacjentów pochodziło z rodzin wielodzietnych. W ocenianej grupie chorych na cukrzycę osoby pierworodne stanowiły 39,7% i odsetek ten był porównywalny do grupy osób zdrowych. Największy odsetek osób pierworodnych znalazł się w grupie pacjentów, którzy zachorowali w wieku powyżej 18 roku życia (45,1%), najmniejszy zaś w grupie pomiędzy 10 a 14 rokiem życia (29,1%) (p<0.05). Chorzy na cukrzycę typu 1 niebędący osobami pierworodnymi częściej posiadali starsze rodzeństwo o płci odmiennej. Wnioski. W grupie osób chorujących na cukrzycę typu 1 z obszaru województwa łódzkiego nie zaobserwowano przewagi liczebnej osób pierworodnych w porównaniu do grupy osób zdrowych. Zanotowano istotnie wyższy odsetek osób pierworodnych w grupie, która zachorowała po 18 roku życia w porównaniu do grupy, która zachorowała pomiędzy 10 a 14 rokiem życia.

Introduction. In the recent years there has been a significant increase in the incidence of the type 1 diabetes mellitus. Therefore, numerous studies are underway to evaluate the possible factors underlying this trend. Some studies suggest that better sanitary conditions and lack of contact with microorganisms might be important, thus increasing the risk of disease in firstborns. Moreover, siblings could play an important role in the transmission of pathogens, which, by stimulating the immune system, may prevent the development of atopic and autoimmune diseases including such as type 1 diabetes. Current data, however, are still inconclusive. Purpose. The aim of the study was to evaluate the effect of having siblings on the incidence of type 1 diabetes among children and adults. Materials and methods. A group of 469 patients with type 1 diabetes was selected. The study population was composed of 245 adults and 224 youth patients. Information from Outpatient Diabetologic Departments database was gathered. Data such as age at the diagnosis of diabetes, sex of siblings, number and birth order were analyzed. Results. In the studied population, 4.5% were only children, and 30.3% patients came from large families. In the group of type 1 diabetic patients 39.7% were firstborns and this proportion was comparable to the group of healthy subject. The highest proportion of firstborns was noted in the group that was diagnosed after 18 years of age (45,1%) compared to the group that was diagnosed between 10 and 14 (29,1%) (p<0.05). Type 1 diabetic patients that were not firstborns much more often had older siblings of the opposite sex than the same sex. Conclusions. he firstborns in the population of type 1 diabetes from the Łódz region did not outnumber the healthy subjects. Significantly higher proportion of firstborns in the group that was diagnosed after 18 years of age compared to the group that was diagnosed between 10 an 14 years was noted.