Zawartość cukrów prostych i sacharozy w napojach bezalkoholowych a zalecenia dietetyczne dla dzieci i młodzieży

Wprowadzenie. Wzrost podaży cukrów prostych w diecie mieszkańców krajów wysokorozwiniętych związany jest m.in. z rosnącą konsumpcją napojów bezalkoholowych, dla których udowodniono związek z epidemią otyłości, szczególnie wśród dzieci i młodzieży. W tym kontekście wskazywane są napoje typu soft drink, słodzone najczęściej syropem glukozowo-fruktozowym, tj. napoje typu cola, tonik, ice tea, czy lemoniady. Napoje, soki i nektary owocowe w powszechnej świadomości wymieniane są jako zdrowa alternatywa napojów soft drink. Nie zwraca się jednak uwagi na fakt wysokiej zawartości cukrów prostych i sacharozy w tych produktach. Cel pracy oznaczenie zawartości cukrów prostych i sacharozy, występujących w popularnych wśród dzieci i młodzieży napojach bezalkoholowych. Materiał i metody. 80 napojów bezalkoholowych typu cola, tonik, lemoniada, ice tea, wód smakowych, soków owocowych, nektarów owocowych oraz napojów owocowych. Ocenę zawartości cukrów prostych i sacharozy prowadzono metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC). Wyniki. W badanych napojach bezalkoholowych występowały cukry proste (glukoza i fruktoza) oraz sacharoza. Produktem o najniższej zawartości sumy cukrów była woda smakowa o smaku cytrynowym na bazie wody mineralnej (2,72 g/100 ml). W grupie soków, nektarów i napojów owocowych stwierdzono najwyższe sumaryczne zawartości sumy cukrów spośród badanych napojów bezalkoholowych (12,94 g/100 ml dla nektaru aroniowego i 12,76 g/100ml dla soku z granatu i winogron). Wnioski. Wysoka zawartość cukrów prostych i sacharozy w badanych napojach bezalkoholowych skłania do twierdzenia, że ich producenci powinni zostać zobligowani do umieszczania na etykietach ostrzeżeń adresowanych do pacjentów cierpiących na zaburzenia gospodarki węglowodanowej, zaś w programach edukacyjnych, adresowanych do dzieci i młodzieży chorujących na cukrzycę, należałoby wprowadzić informacje dotyczące wysokiej zawartości cukrów prostych w produktach owocowych: sokach, napojach i nektarach.

Introduction. Increase the intake of sugars among the inhabitants of developed countries is related to, among others, increasing consumption of non-alcoholic beverages, for which the relationship with the epidemic of obesity, particularly among children and adolescents, has been proven. The most frequently cited are non-alcoholic beverages, sweetened glucose-fructose syrup, ie. colas, tonics, ice teas, lemonades. Fruit drinks, fruit juices and nectars are commonly cited as a healthy alternative to non-alcoholic beverages and, however, we do not pay attention to the high content of sugars in these products. Objective. Determine the content of sugars in non-alcohollic beverages popular among children and adolescents. Material and methods. 80 non-alcoholic beverages such as cola, tonic, lemonade, ice tea, flavored waters, fruit juices, fruit nectars and fruit drinks. Evaluation of the content of monosaccharides and sucrose was performed by high performance liquid chromatography method (HPLC). Results. In the tested non-alcohollic beverages, monosaccharides ie. glucose and fructose and the disaccharide sucrose were detected in different proportions. The product with the lowest content of the total sugars content was flavored water with lemon flavor based on the mineral water (2.72 g/100 ml). In the group of fruit juices, fruit nectars and fruit drinks highest sugars content have been reported (12.94 g/100 ml for aronia nectar and 12.76 g/100ml for the juice of pomegranate and grapes). Conclusions. Significant monosaccharides and sucrose content in the tested non-alcohollic beverages tends to claim that their manufacturers should be obliged to place warnings on the labels addressed to patients suffering from disorders of carbohydrate metabolism. Educational programs for children and adolescents with diabetes should include information about the content of a large amount of sugars in fruit products: fruit juices, fruit drinks and fruit nectar.