ARTYKUŁ ORYGINALNY
Czynniki predysponujące do wystąpienia zmian zapalnych i rozwoju niestabilności kręgosłupa szyjnego u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów

Celem badania była ocena wybranych czynników predysponujących do wystąpienia zmian zapalnych i niestabilności górnego odcinka kręgosłupa szyjnego u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. W badaniu wzięło udział 100 chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (88 kobiet i 12 mężczyzn) w wieku od 23 do 85 lat (średnia 61,4±12,9 roku), o średnim czasie trwania choroby 12,5±9,5 roku. Na podstawie zdjęć radiologicznych (projekcja AP i boczna), uzupełnionych badaniami MR tego odcinka kręgosłupa lub TK stawu szczytowo-obrotowego u chorych z podejrzeniem zmian, u 25% chorych stwierdzono zmiany zapalne bez cech niestabilności, u kolejnych 14% chorych podwichnięcie w stawie szczytowo-obrotowym, a u 9% przesunięcie zęba obrotnika w kierunku otworu potylicznego. U 18% chorych wykazano cechy niestabilności na niższych poziomach kręgosłupa szyjnego. Wszystkich chorych z cechami niestabilności kręgosłupa konsultowano neurochirurgicznie. 6 chorych (5 z podwichnięciem przednim, 1 z wgłobieniem zęba obrotnika) zostało zakwalifikowanych do zabiegu stabilizacji operacyjnej.
Stwierdzono istotną statystycznie korelację występowania zmian zapalnych w stawie szczytowo-obrotowym z liczbą stawów rąk z obecnością nadżerek i indeksem nadgarstka (CHR). Czas trwania choroby, wiek zachorowania, obecność guzków reumatoidalnych, miano czynnika reumatoidalnego, wskaźniki DAS 28 i HAQ oraz stosowanie kortykoterapii nie miały wpływu na wystąpienie zmian zapalnych w stawie szczytowo-obrotowym.

The aim of the study was verification of some factors deemed to be predictive of inflammation and instability of upper cervical spine in rheumatoid arthritis. 100 patients (88 female and 12 male) aged 23 to 85 (61.4±12.9), with the mean disease duration of 12.5±9.5 years were included in the study. According to radiological examination (lateral and antero-posterior X-ray of the cervical spine) supplemented by MR of the cervical spine or CT of the atlanto-axial joint in suspected cases, 25% of patients had only inflammation, next 14% of patients presented with instability of the atlanto-axial joint and 9% developed basilar invagination of the dens of axis; 18% of patients presented subaxial cervical instability. Patients with cervical instability were consulted by neurosurgeon. Six of them (5 with atlanto-axial subluxation and 1 with basilar invagination) were qualified to surgical stabilization of the cervical spine.
Statistically significant correlation between the number of hand joints with erosions and Carpal Height Ratio was found. Disease duration, age of disease onset, presence of rheumatoid nodules and rheumatoid factor, indicators DAS 28 and HAQ, as well as use of corticosteroids did not correlate significantly with the incidence of inflammatory changes of the atlanto-axial joint.