ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER
Porównanie skuteczności oraz ocena wpływu synowiortezy chemicznej i radioizotopowej na nasilenie procesu zapalnego w terapii uporczywych wysięków w stawach kolanowych

Terapia uporczywie nawracających wysięków w stawach kolanowych u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) oraz spondyloartropatie seronegatywne (Spa) stanowi poważny problem kliniczny. Do metod terapeutycznych o uznanej skuteczności należy synowiorteza chemiczna (SCh) oraz radiosynowiorteza (SR). W pracy oceniono skuteczność obydwu metod w leczeniu nawracających wysięków w stawach kolanowych u chorych na RZS oraz Spa. Oceniono równocześnie wpływ obu zabiegów na nasilenie wybranych wskaźników ogólnoustrojowego procesu zapalnego – stężenie białka C-reaktywnego (CRP) oraz fibrynogenu. Oceną objęto 16 chorych (18 stawów kolanowych) na RZS oraz 4 chorych (7 stawów kolanowych) na Spa, leczonych przy użyciu synowiortezy chemicznej (SCh) oraz 16 chorych (17 stawów kolanowych) na RZS i 3 chorych (6 stawów kolanowych) leczonych z powodu Spa, u których zastosowano synowiortezę radioizotopową (SR). W ciągu 6 mies. obserwacji po synowiortezie chemicznej wysięk nawrócił w 10 stawach kolanowych u pacjentów na RZS (56% leczonych stawów) i u 6 z 7 leczonych stawów w grupie pacjentów leczonych z powodu Spa (86% leczonych stawów). Natomiast po SR wysięk pojawił się ponownie tylko w 4 stawach kolanowych u chorych na RZS (24% leczonych stawów). W grupie pacjentów ze Spa nie obserwowano nawrotu wysięków po radiosynowiortezie. Istotny statystycznie wzrost stężenia CRP i fibrynogenu obserwowano po 48 godz. od zabiegu SCh. Zwiększenia stężenia białek ostrej fazy nie obserwowano po SR. Po 4 oraz 24 tyg. od zabiegu zarówno po SCh, jak i SR obserwowano istotne obniżenie, w stosunku do wartości wyjściowych, poziomu CRP. Na podstawie przeprowadzonych badań wnioskujemy, że synowiorteza radioizotopowa jest zabiegiem skuteczniejszym niż synowiorteza chemiczna w leczeniu nawrotowych wysięków w stawie kolanowym oraz, że bezpośrednio po jej wykonaniu nie obserwuje się wyraźnego, przejściowego nasilenia ogólnoustrojowego procesu zapalnego stwierdzanego po synowiortezie chemicznej.

The therapy of recurrent knee joint effusions of patients with rheumatoid arthritis (RA) and spondyloarthropaties (Spa) is still the challenge for rheumatologists. Chemical synoviorthesis and radiosynoviorthesis belong to therapeutic method of proven efficacy. In this study we assessed the effectiveness of this two therapeutic procedures in treatment of patients with RA and Spa with recurrent knee joint effusions. We estimated the impact of two different types of synoviorthesis on the level of chosen indicators of systemic inflammatory process: CRP and fibrinogen. 16 patients (18 knees) with rheumatoid arthritis and 4 patients (7 knees) with spondyloarthropathies treated with chemical synoviorthesis and 16 patients (17 knees) with rheumatoid arthritis and 3 patients with spondyloarthropaties (6 knees) treated with radiosynoviorthesis were evaluated. During 6 months of observation the knee effusion relapse appeared in 10 knees among patients with rheumatoid arthritis (56% treated joints) and in 6 with 7 treated joints among patients treated due to spondyloarthropaties (86% treated joints) after chemical synoviorthesis. The recurrence of knee effusion after radiosynoviorthesis concerned 4 patients’ knees with rheumatoid arthritis (24% treated joints). The patients’ knees with spondyloarthropaties after radiosynoviorthesis were free of effusion during the time of observation. The level of CRP and fibrinogen increased clinically significant after 48 hours of chemical synoviorthesis. This phenomenon was not seen after radiosynoviorthesis. After 4 and 24 weeks of chemical and radiosynoviorthesis clinically significant decrease of the level of CRP was observed. According to our initial research we conclude that radiosynoviorthesis is more successful medical procedure than chemical synoviorthesis in treatment of recurrent knee joints effusions.