ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER
Zespół antyfosfolipidowy pierwotny (PAPS) i wtórny do tocznia rumieniowatego układowego (SAPS) a miażdżyca tętnic; wstępna obserwacja

Wstęp: Między miażdżycą a zespołem antyfosfolipidowym (APS) istnieją podobieństwa pod względem odpowiedzi komórkowej (ekspresja molekuł adhezyjnych: ICAM-1, VCAM-1, selektyny E) oraz humoralnej (obecność przeciwciał przeciwko oxy-LDL reagujących krzyżowo z przeciwciałami antykardiolipinowymi).
Celem pracy była wstępna ocena, czy APS jest czynnikiem ryzyka rozwoju miażdżycy i które przeciwciała (anty-aCL, anty-B2GP1, LAC) korelują z powstawaniem miażdżycy oraz zakrzepicy żylnej i/lub tętniczej.
Materiał i metody: Przeanalizowano 3 grupy chorych: I grupa (n=5; 3 K+2 M) z PAPS (kryteria Wilsona, 1999 r.) II grupa (n=8; 8 K) z SAPS (kryteria ARA z 1997 r. dla TRU) III grupa kontrolna (n=3; 3 K) z TRU bez APS.
Wszyscy pacjenci byli przebadani pod względem obecności klinicznych i laboratoryjnych czynników ryzyka rozwoju miażdżycy (kryteria WHO). Do oceny obecności i stopnia nasilenia zmian miażdżycy wykonano badanie USG – doppler tętnic szyjnych z uwzględnieniem oceny grubości błony środkowej i calcium scoring. Ponadto metodą Dopplera oceniano cały układ żylny i tętniczy. Obecność PPJ, anty-DNA, anty-aCL, anty-B2GP1 oceniano metodą ELISA, a obecność LAC sprawdzano metodą Barry i Tripletta.
Wstępne wyniki badań: Tradycyjne czynniki ryzyka stwierdzano najczęściej u pacjentek z TRU, rzadziej u chorych z SAPS, a zdecydowanie najrzadziej u chorych z PAPS. Nie stwierdzono obecności blaszek miażdżycowych u pacjentek z TRU. U 2 pacjentek z SAPS obecność blaszek miażdżycowych korelowała z obecnością anty-aCL IgG oraz głęboką zakrzepicą żylną, a u innej chorej z SAPS zmiany miażdżycowe korelowały z obecnością anty-B2GP1 i LAC i również z zakrzepicą żylną. Spośród 2 chorych z PAPS (1 K+1 M), u których obserwowano obecność blaszek miażdżycowych, u 1 mężczyzny obecność anty-aCL IgG, IgM i anty-B2GP1 korelowała z intensywnymi zmianami miażdżycowymi tętnic szyjnych z zakrzepicą żylną.
Wnioski: Wstępne wyniki badań wskazują, że APS może powodować przyspieszony rozwój miażdżycy. We wczesnym rozpoznaniu i leczeniu miażdżycy należy brać pod uwagę obecność serologicznych markerów APS. Dokładne sprecyzowanie, który z serologicznych parametrów APS jest najbardziej związany z przedwczesnym rozwojem miażdżycy i jaki ma związek z zakrzepicą, jest aktualnie przedmiotem badań na większych grupach chorych z SAPS, PAPS I TRU.

Background: There is a strong correlation between Atherosclerosis and Antiphospholipid Syndrome (APS) regarding cellular activity (expression of adhesions molecules: ICAM-1, VCAM-1, E-selectins) and humoral activity (presence of oxy-LDL antibodies which crossreact with anticardiolipin antibodies).
Aim: To evaluate whether APS is a risk factor for development of atherosclerosis and which of the serological parameters: aCL, anti-B2GP1, LAC is the most important risk factor.
Methods: We analyzed 3 groups of patients: 1 group (n=5; 3 F, 2 M) PAPS according Wilson criteria 1999), 2 group (n=8 F) SAPS criteria APS and ARA criteria for SLE, 3 group (n=3 F) SLE. All patients were examined concerning traditional risk factors for atherosclerosis. An atherosclerosis was considered as a presence of carotid lesions showed by Doppler USG examination of carotid arteries. All arteries and veins were evaluated by Doppler examination. Presence of ANA, anti-DNA, aCL, anty-B2GD1, anty-oxy-LDL antibodies were evaluated by ELISA and LAC by Barry and Triplett.
Premature results: Traditional risk factors for atherosclerosis were observed the most often in SLE patients, less frequent in SAPS pts. Very small frequency of these factors were observed in PAPS pts. There were no atherogenic lesions in SLE patients. In two SAPS patients atherogenic abnormalities correlated with aCL IgG abs and with deep venous thrombosis. In other SAPS patients atherogenic plaques correlated with presence of anty-B2GP1 and LAC abs and also with venous thrombosis.
Out of atherogenic two PAPS pts (1 F, 1 M) one showed correlation between aCLIgG, IgM, anty-B2GP1 antibodies with intensive carotid plaques and venous thrombosis.
Conclusion: Presence of APS may point to atherosclerosis. Atherosclerosis early diagnosis and treatment should include examination of APS serological parameters. Precise determination of the most important APS parameters connected with atherosclerosis and thrombosis needs long-term study on bigger sample of patients.