ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY/REVIEW PAPER
Diagnostyka powikłań neuropsychiatrycznych w chorobach naczyniowych mózgu w przebiegu układowych chorób tkanki łącznej

Powikłania neuropsychiatryczne w układowych chorobach tkanki łącznej są w centrum zainteresowania neurologów i reumatologów. Opisywane są coraz częściej, wraz z rozszerzeniem diagnostyki neurologicznej o badania neuroobrazowe i o profil immunologiczny w badaniach serologicznych i płynu mózgowo-rdze-niowego.
Powikłania neuropsychiatryczne występują z różną częstością, od 30 do 80%, wynikają z zajęcia mózgu, pnia mózgu, móżdżku, rdzenia kręgowego oraz obwodowego układu nerwowego. Powikłania neuropsychiatryczne można podzielić na pierwotne, wynikające z podstawowej choroby, i wtórne, które są objawami niepożądanymi stosowanego leczenia, zaburzeń metabolicznych i nakładających się infekcji. Objawy pochodzące z ośrodkowego układu nerwowego mogą być wynikiem rozlanego lub ogniskowego uszkodzenia tkanki nerwowej lub występują jako zaburzenia psychiczne.
Diagnostyka neuroobrazowa obejmuje klasyczną tomografię komputerową, tomografię rezonansu magnetycznego oraz badania izotopowe: tomografię emisyjną pojedynczego fotonu, pozytronową emisyjną tomografię komputerową.
Godne polecenia są badania ultrasonograficzne, całkowicie nieinwazyjne, łatwe do wielokrotnego powtarzania.

Neuropsychiatric complications of systemic connective tissue diseases are currently the subject of interest of neurologists and rheumatolgists. Since the time that the new neuroimaging technics and serological and cerebrospinal fluid immunological testing have been introduced into neurological diagnostics such complications are described more commonly.
Neuropsychiatric complications occur in 30-80% of patients with systemic connective tissue diseases. They result from the involvement of cerebrum, cerebellum, spinal cord and peripheral nervous system. Neuropsychiatric complications can be divided into primary and secondary ones that are the side effects of the treatment, metabolic disturbances and superimposing infections. Central nervous system complications may reflect the diffuse or focal damage to the nervous tissue or they may present as psychiatric symptoms.
The neuroimaging diagnostics involves computed tomography, magnetic resonance imaging, single photon emission computed tomography and positron emission tomography.
Ultrasonographic examinations could be also recommended as they are non-invasive, easy to repeat and accessible for severely ill people.