Aktywność fizyczna dzieci i młodzieży z cukrzycą typu 1 oraz współczesne metody jej oceny

Ruch w życiu człowieka warunkuje zachowanie zdrowia oraz stanowi wartość profilaktyczną i leczniczą wielu chorób cywilizacyjnych, m.in. cukrzycy i otyłości. Współczesne szybkie tempo rozwoju gospodarczego i ekonomicznego wywarło tak silny wpływ na funkcjo-nowanie człowieka, że potrzeba ruchu, która od zawsze nazywana była biologiczną i naturalną, została znacznie ograniczona. W konse-kwencji aktualne ogólnoświatowe problemy zdrowia publicznego koncentrują się na narastającej liczbie chorób sercowo-naczyniowych, nowotworowych i metabolicznych. Problemy te ujawniają się nie tylko u osób dorosłych, lecz zaczęły dotyczyć także coraz większej liczby dzieci i młodzieży na całym świecie. W przypadku dzieci chorych na cukrzycę typu 1 aktywność fizyczna nabiera szczególnego znaczenia, gdyż wpływa korzystnie na prawidłowy rozwój dziecka oraz efekty prowadzonej terapii. W pracy opisano korzyści zdrowot-ne płynące z aktywności fizycznej dzieci i młodzieży w cukrzycy typu 1, przedstawiono polskie i światowe rekomendacje dotyczące aktywności fizycznej, jak również omówiono współczesne metody jej oceny.

Exercise is a determinant of people’s well-being, and it contributes to the prevention and treatment of numerous diseases of affluence, e.g. diabetes and obesity. The rapid pace of economic development is affecting human functioning to such a degree that the need for physical activity, which has always been recognised as a biological and natural need, has been significantly reduced. Consequently, to-day public health related problems occurring globally are connected with the increasing incidence of cardiovascular, neoplastic, and met-abolic diseases. These problems are manifested not only in adults, but they also increasingly affect children and adolescents worldwide. In the case of children with type 1 diabetes, physical activity is of particular importance because it contributes to the child’s normal de-velopment and to positive effects of therapies. The paper discusses health-related benefits of physical activity in children and adolescents with type 1 diabetes, it presents recommendations related to physical activity published in Poland and abroad, and reviews contemporary methods of its assessment.