Alergiczne nieżyty górnych dróg oddechowych

Epidemiologia, definicja i klasyfikacja

Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest najczęstszym przewlekłym niezakaźnym schorzeniem wieku rozwojowego. W Polsce na podstawie programów ISSAC i ECRHS zrealizowanych w ramach grantu ECAP (Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce), który objął 18 617 osób, ANN zadeklarowano u średnio 22,54% badanych (23,6% 6–7-latków, 24,6% 13–14-latków, 21% dorosłych). Najmniejszy odsetek ANN stwierdzono na terenach wiejskich 16%. Schorzenie to częściej występowało u mężczyzn (24%) niż u kobiet (21,2%) (OR = 1,079; 95%CI: 1,044–1,116). W badaniach ambulatoryjnych diagnozę ANN postawiono u 28,9% uczestników (n = 4778), z czego okresowy stwierdzono u 47,7%, a przewlekły u 52,3% [1].

Z dostępnych danych jasno wynika, że alergia górnych dróg oddechowych należy do najczęstszych schorzeń wieku rozwojowego, średniego i starszego. Stąd powszechne zainteresowanie tym problemem, przejawiające się nie tylko w annałach medycznych, lecz także w powszechnych publikatorach i innych środkach masowego przekazu.

Aby sprostać wyzwaniu epidemiologicznemu, które nakłada we współczesnym świecie epidemiologia chorób alergicznych, należy zacząć od zdefiniowania pojęć.

Termin „alergia” został wprowadzony do terminologii medycznej w 1906 r. przez wiedeńskiego pediatrę Klemensa von Pirqueta [2]. Alergią nazywamy reakcję nadwrażliwości, u podstaw której leżą procesy immunologiczne [3]. Jest to zmieniona, nadmierna, swoista odpowiedź układu immunologicznego na czynniki zewnętrzne (alergeny), prowadząca do przejściowych bądź bardziej trwałych zaburzeń funkcji narządu, w obrębie którego doszło do tej reakcji, lub całego organizmu. Alergenami mogą być różnorodne substancje, pochodzenia zarówno organicznego (roślinnego, zwierzęcego, np. pyłki roślin, roztocze, nabłonki i sierść zwierząt, pokarmy), jak i nieorganicznego (leki, metale, substancje chemiczne używane w przemyśle, rolnictwie i gospodarstwie domowym). Na rozwój alergii mają wpływ czynniki genetyczne i środowiskowe. Wśród czynników środowiskowych należy wymienić: alergeny (obecność i stężenie tych substancji warunkuje rozwój nadwrażliwości i występowanie objawów), zanieczyszczenie środowiska, zmianę stylu życia, narażenie na różnego typu substancje chemiczne (spotykane w otoczeniu i pokarmach), jak również powszechne stosownie szczepień przeciwzakaźnych [3, 4].

Alergicznym nieżytem nosa nazywamy zapalenie błony śluzowej nosa wywołane...


View full text...