Algorytm diagnostyczny choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych

Wprowadzenie

Choroba zwyrodnieniowa stawów (łac. morbus degenerativus articulorum, osteoarthrosis; ang. osteo­arthritis – OA) jest dynamicznym procesem patologicznym będącym wynikiem zaburzenia równowagi między procesami degradacji i syntezy chrząstki stawowej oraz podchrzęstnej warstwy kości, obejmującym wszystkie tkanki stawu. Choroba prowadzi do zmian patologicznych i w konsekwencji do ubytku chrząstki stawowej, zagęszczenia tkanki podchrzęstnej, rozwoju osteofitów i torbielek podchrzęstnych. W 2012 r. Światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization – WHO) uznała OA za najczęstszą przyczynę niepełnosprawności u osób dorosłych powyżej 60. roku życia, co wobec stałego zwiększania się populacji osób starszych stanowi istotny problem nie tylko zdrowotny, lecz także socjalny i ekonomiczny [1]. Kliniczne objawy OA wiążą się przede wszystkim z bolesnością stawów, narastającą przy zmianie pozycji ciała, sztywnością, a w konsekwencji ograniczeniem ruchomości i niestabilnością, co prowadzi do niepełnosprawności, a nawet depresji wynikającej z niemożności pełnienia dotychczasowych ról w najbliższym otoczeniu i społeczeństwie.
Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego, obok OA stawu kolanowego, należy do najczęstszych lokalizacji, będących dominującą przyczyną zaburzeń poruszania się pacjentów zgłaszających się do gabinetów lekarzy rodzinnych. Mimo wielu wspólnych objawów klinicznych postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne wymaga uwzględnienia szeregu aspektów, między innymi lokalizacji zmian chorobowych. Tematem opracowania jest prezentacja praktycznych zaleceń dotyczących postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu biodrowego.

Algorytm diagnostyczny
W celu usystematyzowania dotychczasowej wiedzy na temat zasad postępowania lekarza rodzinnego w sytuacji zgłoszenia się pacjenta z bólem stawu biodrowego przedstawiono algorytm postępowania obejmujący diagnostykę, a także zalecenia dotyczące terapii (ryc. 1).
W pierwszym etapie postępowania niezbędne jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu w celu wyłonienia chorych z bólem biodra oraz współistniejącymi zmianami w badaniu radiologicznym (RTG) stawu biodrowego, widocznymi w projekcji przednio-tylnej, takimi jak zwężenie szpary stawowej z obecnością osteofitów lub bez nich. Badanie RTG powinno zostać wykonane w celu potwierdzenia rozpoznania klinicznego, a także wykluczenia innych przyczyn dolegliwości zgłaszanych przez chorego...


View full text...