Algorytmy postępowania w przewlekłej niewydolności serca

Niewydolność serca (NS) stanowi obecnie jedno z najważniejszych wyzwań współczesnej kardiologii, jest bowiem jedyną jednostką chorobową układu sercowo- -naczyniowego, na którą zapadalność i częstość występowania w populacji ogólnej stale rosną [1, 2]. Wynika to – z jednej strony – ze starzenia się współczesnych społeczeństw (10–20% osób > 80. roku życia choruje na NS), a z drugiej strony – jest odległą konsekwencją nowoczesnego leczenia ostrych zespołów wieńcowych i nadciśnienia tętniczego, w przypadku których udaje się skutecznie leczyć stany nagłe, ale wciąż nie ma możliwości zapobiegania powikłaniom odległym (tj. pozawałowej przebudowie mięśnia sercowego i rozwojowi objawowej NS) [2, 3].
Według raportu American College of Cardiology (ACC) i American Heart Association (AHA) dotyczącego epidemiologii chorób sercowo-naczyniowych, NS występowała w 2003 r. u 5 mln osób w Stanach Zjednoczonych, co stanowiło 2,3% populacji ogólnej  20. roku życia [4]. Przekładając te dane na warunki polskie, można się spodziewać, że liczba chorych z NS w naszym kraju wynosi co najmniej 600–700 tys.


Definicja
Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne (European Society of Cardiology – ESC) w nowych wytycznych z 2008 r. dotyczących postępowania w ostrej i przewlekłej NS przedstawiło nową definicję NS [2]. Według ESC, NS jest zespołem klinicznym, który należy rozpoznać, jeśli spełnione są wszystkie z trzech niżej wymienionych warunków: 1) typowe dla NS objawy podmiotowe (duszność w spoczynku lub podczas wysiłku, zmęczenie, męczliwość, obrzęki kończyn); 2) typowe dla NS objawy przedmiotowe (tachykardia, tachypnoe, zastój nad płucami, wysięk w opłucnej, poszerzone żyły szyjne, obrzęki obwodowe, powiększenie wątroby); 3) obiektywne dane wskazujące na istnienie morfologicznych i czynnościowych nieprawidłowości w sercu w spoczynku (powiększenie serca w badaniach obrazowych, nieprawidłowości w badaniu echokardiograficznym, szmery serca lub trzeci ton serca w badaniu fizykalnym, zwiększone stężenia peptydów natriuretycznych we krwi obwodowej).
Na uwagę zasługuje również definicja NS sformułowana przez Phillipa A. Poole-Wilsona – „zespół kliniczny spowodowany nieprawidłową czynnością serca, której towarzyszy charakterystyczny obraz hemodynamiczny, upośledzona czynność nerek i pobudzenie układów neurohormonalnych” [5].
Nie wystarczy rozpoznać NS – zawsze należy starać się ustalić...


Pełna treść artykułu...