Analiza Zintegrowanego Systemu Opieki nad osobami umierającymi na oddziale opieki paliatywnej – wszechstronna ocena potrzeb pacjentów w okresie terminalnym choroby nowotworowej

Opieka paliatywna nad osobami umierającymi z uwagi na złożoność potrzeb pacjentów i ich opiekunów jest wielkim wyzwaniem terapeutycznym i organizacyjnym.
Celem pracy była analiza wyników uzyskanych w czasie stosowania Zintegrowanego Systemu Opieki (ZSO) dla pacjentów umierających na oddziale opieki paliatywnej (OOP) z powodu choroby nowotworowej. Dokumentacja ZSO składa się z 3 części. Pierwsza zawiera listę potrzeb pacjenta oraz wymaganych czynności związanych z poprawą jego komfortu; druga dotyczy bieżącej opieki i monitorowania komfortu co 4 i 12 godz.; trzecia – oceny realizacji celów związanych z poprawą jakości opieki, zawiera też formularz przeznaczony do notowania niezgodności.
Przeprowadzono analizę dokumentacji medycznej 36 pacjentów spośród 64, którzy zostali objęci ZSO od stycznia do maja 2010 r. Jednym z kryteriów włączenia do badania była hospitalizacja przez minimum 2 doby i kompletność zapisów w dokumentacji ZSO przez co najmniej 12 godz. Do najczęściej występujących objawów należały osłabienie (94,4%), zaburzenia świadomości (80,5%), splatanie (69,4%), zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych (50%), duszność (44,4%) i ból (47,2%). Kontrola takich objawów, jak ból, splątanie i rzężenia, wykazała, że 2 pierwsze były opanowane u prawie wszystkich pacjentów na 12 i 4 godz. przed śmiercią. Wyniki obserwacji co 4 godz. wykazały jednak, że u 16 pacjentów (44,4%) objawy z układu oddechowego nie były w pełni kontrolowane. U 4 pacjentów nieskuteczna była kontrola podwyższonej temperatury ciała. Pozostałe objawy były opanowane u większości pacjentów. Zapewnienie komfortu psychicznego i duchowego w przygotowaniu do zbliżającej się śmierci nie zostało osiąg­nięte u 5 osób (13,8%). W ocenie personelu medycznego pacjenci objęci ZSO umierali w spokoju – bez bólu i pobudzenia.

Palliative care of the dying is a big organisational and therapeutic challenge due to the complexity of the patients’ and their caregivers’ needs. The aim of the research was to analyse the results achieved during Integrated Care Pathway implementation in cancer patients in the Palliative Care Ward. The ICP documentation consists of 3 parts. The first part includes a list of the patients’ needs and the required activities aiming at improving the patients’ comfort; the second one deals with current care and monitoring patients’ comfort every 4 and 12 hours; the third one concerns evaluation of the aims implementation and improvement of the quality of care and also comprises a form for noting discrepancies. The analysis of medical documentation of 36 out of 64 patients in ICP was carried out from January to May 2010. One of the inclusion criteria was hospitalisation lasting at least 48 hours and completing records in ICP documentation for at least 12 hours. The most common symptoms included weakness (94.4%), consciousness disorder (80.5%), amentia (69.4%), respiratory tract secretion (50%), dyspnea (44.4%) and pain (47.2%). The control of such symptoms as pain, amentia and death rattle showed that the first two ones were mastered in almost all the patients 12 and 24 hours before death. The results of the observation carried out every 4 hours demonstrated that in 16 patients (44.4%) symptoms from the respiratory tract were not totally controlled. In 4 patients the control of high body temperature was not effective. The remaining symptoms were mastered in the majority of patients. Ensuring mental and spiritual comfort in preparation for the coming death was not achieved in 5 individuals (13.8%). According to the medical staff\'s evaluation, all the patients provided with Integrated Care Pathway were dying peacefully – with no pain or agitation.