Analiza morfologii wyrostka zębodołowego szczęki w zależności od inklinacji zęba siecznego górnego w oparciu o CBCT – badanie retrospektywne

Grubość kości wyrostka zębodołowego stała się istotnym czynnikiem, który należy brać pod uwagę w czasie planowania leczenia ortodontycznego.

Cel.
Ustalenie korelacji pomiędzy kątem inklinacji siekaczy szczęki a grubością warstwy kości w okolicy wierzchołków korzeni od strony przedsionka i podniebienia.

Materiał i metody.
Badanie retrospektywne przeprowadzono na cefalogramach i tomografiach stożkowych wśród 36 pacjentów (w wieku od 10 do 45 lat: 22 kobiety i 14 mężczyzn z różnymi wadami szkieletowymi), wykonanych przed leczeniem. Na cefalogramach wykonywano pomiar kąta inklinacji najbardziej doprzednio ustawionego siekacza wg analizy Björka. Na CBCT pacjentów wyznaczano wierzchołek korzenia badanego zęba, a następnie przeprowadzono pomiary grubości warstwy kości przedsionkowo i podniebiennie od korzenia w rzucie wierzchołka.

Wyniki.
Najmniejszą zanotowaną wartością kąta inklinacji siekacza w badanej grupie było 90,1 stopnia, a największą – 131,2 stopnia. Korelacja pomiędzy kątem inklinacji siekacza a grubością kości po stronie przedsionkowej kości wyrostka w okolicy wierzchołka korzenia siekacza wyniosła 0,634 (p < 0,001), a po stronie podniebiennej -0,497 (p = 0,002). Ta zależność występowała u obu płci.

Wnioski.
Wyższa wartość kąta inklinacji siekacza górnego jest powiązana z grubszą warstwą kości wyrostka zębodołowego od strony przedsionka i cieńszą od strony podniebienia w okolicy apeksu. W przypadku siekaczy górnych ich wychylanie oraz dopodniebienne torkowanie korzeni wydają się być bezpiecznymi ruchami ortodontycznymi. Natomiast przechylanie i doprzedsionkowe torkowanie korzeni siekaczy górnych może prowadzić do zmniejszania grubości blaszki przedsionkowej, dlatego powinno być pod kontrolą CBCT. Kąt inklinacji zębów siecznych powinien być uwzględniany w badaniach dotyczących grubości kości wyrostka zębodołowego tej okolicy.



The thickness of the alveolar process bone has become an essential factor to consider while planning orthodontic treatment.

Aim.
To determine a correlation between the inclination angle of the maxillary incisors and the thickness of the bone layers near the root apices from the vestibular and palatal sides.

Material and methods.
A retrospective study was conducted on cephalograms and cone beam computed tomographs of 36 patients (aged 10 to 45 years: 22 women and 14 men with various skeletal defects) taken before treatment. The cephalograms were used to measure the inclination angle of the most anteriorly positioned incisor according to the Björk’s analysis. The root apex of the examined tooth was marked on the patients’ CBCTs, and the thickness of the bone layer was measured on the vestibular and palatal sides from the root in the apex projection.

Results.
The smallest recorded value of incisor inclination angle in the study group was 90.1 degrees, and the largest was 131.2 degrees. The correlation between incisor inclination angle and bone thickness on the vestibular side of the alveolar bone near the apex of the incisor root was 0.634 (p < 0.001), and on the palatal side -0.497 (p = 0.002). This relationship was present in both sexes.

Conclusions.
A higher value of the upper incisor inclination angle is related to the thicker bone layer on the vestibular side and a thinner one on the palatal side near the root apex. In the case of the upper incisors, their inclination and palatal torquing of roots appear to be safe orthodontic movements. On the other hand, tilting and vestibular torquing of upper incisor roots can reduce the thickness of the vestibular plate, so it should be done under CBCT guidance. The incisor inclination angle should be considered in studies on the thickness of the alveolar process bone in this area.