Analiza składu dostępnych na polskim rynku farb do włosów pod kątem występowania składników o znanym potencjale uczulającym

Wstęp
Farby do włosów są znanym źródłem substancji wywołujących reakcje alergiczne. Mimo obecności w piśmiennictwie analiz dotyczących potencjału uczulającego farb do włosów brakuje prac analizujących ryzyko wystąpienia alergii w zależności od różnic składu preparatów o różnych kolorach.

Cel pracy
Analiza deklarowanego przez producentów składu dostępnych na polskim rynku farb do włosów z różnych grup kolorystycznych pod kątem występowania substancji o znanym potencjale uczulającym.

Materiał i metody
Przeprowadzono analizę deklarowanego przez producentów składu 100 farb do włosów koloru czarnego, brązowego, czerwonego, rudego oraz blond (po 20 produktów) pod kątem występowania problematycznych barwników, konserwantów i substancji zapachowych wymienionych w europejskiej dyrektywie kosmetycznej (aneks II i III) jako dopuszczone do stosowania w kosmetykach z ograniczeniami wynikającymi z ich działania uczulającego lub drażniącego.

Wyniki
W analizowanych farbach do włosów wyodrębniono 291 unikalnych składników, w tym 78 (26%) substancji problematycznych: 46 barwników, 16 substancji zapachowych, 14 konserwantów (2 substancje spełniały obie funkcje). Najczęściej występującymi problematycznymi barwnikami były rezorcynol (65% wszystkich farb) i metaaminofenol (63%), a konserwantami – siarczan sodu (56%) i wodorosiarczan sodu (29%). Farby koloru blond zawierały takie same barwniki jak farby brązowe i czarne. W prawie wszystkich (92%) farbach do włosów występowała kompozycja o nieznanym składzie ukryta pod nazwą parfum lub fragrance. Farby do włosów z różnych grup kolorystycznych różniły się istotnie pod względem liczby problematycznych barwników (p = 0,0018), nie stwierdzono znaczących różnic w zakresie zawartości substancji zapachowych i konserwantów. Najwięcej problematycznych barwników zawierały farby koloru brązowego i czarnego, a najmniej czerwonego. W deklarowanych składach dwóch farb do włosów znaleziono zakazaną substancję – ortoaminofenol.

Wnioski
Żadna farba do włosów nie jest całkowicie wolna od substancji o potencjalnym działaniu uczulającym. Substancje uczulające w farbach do włosów to przede wszystkim barwniki, a następnie substancje zapachowe i konserwanty. Farbowanie włosów zawsze, również w przypadku stosowania odcieni blond, pociąga za sobą ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych.



Introduction
Hair dyes are a known source of substances that cause allergic reactions. In spite of abundant literature on this topic, there is still a lack of analyses whether different colors of hair dyes are connected with various levels of risk of sensitization.

Aim
An analysis of hair dyes from different color groups available on the Polish market with regard to the presence of ingredients with known sensitizing potential.

Material and methods
Declared contents of 100 black, brown, red, ginger and blonde hair dyes, each 20 products, were analysed for the presence of ‘problematic’ dyes, preservatives and fragrances, listed in the Cosmetics Directive (Annex II and III), as ingredients allowed with limitation due to their sensitizing or irritating potential.

Results
Among 291 unique ingredients present in the analysed hair dyes, 78 (26%) deemed as problematic, including 46 dyes, 14 preservatives, 16 fragrances (2 substances were both preservatives and fragrances). The most frequent problematic dyes were resorcinol (65%) and meta-aminophenol (63%). Blonde hair dyes contained the same dyes as in brown and black colors. The most frequent ‘problematic’ preservatives were sodium sulfite present in 56% of all analysed products and sodium metabisulfite (29%). Almost each hair dyes product (92%) contained compositions of undisclosed fragrances hidden under a general cryptonym Parfum/Fragrance. Significant differences in the content of ‘problematic’ substances in particular color groups were found only for dyes (p = 0.0018). There were no statistical differences in the number of fragrances and preservatives among particular color groups. The number of ‘problematic’ dyes was highest in ‘brown’ and ‘black’ hair dyes and lowest in the ‘red’ hair dyes. In two hair dyes ‘ortho-aminophenol’ was declared in the list of ingredients despite being prohibited in cosmetic products.

Conclusions
No hair dye products are free from problematic substances. Potential sensitizers in these products are dyes, followed by fragrances and preservatives. Hair dyeing always carries the risk of allergic reactions, also when dying hair to blonde shades.