Analiza zmienności stężeń kwasu walproinowego oraz jego wybranych metabolitów w surowicy krwi pacjentów podczas terapii lekiem i w zatruciach

Cel pracy: Porównanie profilu metabolicznego kwasu walproinowego (VPA) w badanych grupach przypadków poprzez analizę zmienności stężeń VPA z jego wybranymi metabolitami (2-en-VPA, 4-en-VPA, 3-keto-VPA).

Materiał do badań: Surowica krwi pochodząca od 27 pacjentów leczonych preparatami VPA na Oddziale Psychiatrii oraz Neurologii i Udarów Mózgu WSS im. Ludwika Rydygiera w Krakowie oraz surowica krwi 26 pacjentów z podejrzeniem ostrego zatrucia VPA, hospitalizowanych w Klinice Toksykologii Katedry Toksykologii i Chorób Środowiskowych UJ CM w Krakowie.

Wyniki i wnioski: Analiza wartości stężeń VPA i jego wybranych metabolitów dowodzi odmienności profilu metabolicznego VPA w ostrym zatruciu względem terapii lekiem.

Jedna z dróg przemian VPA – proces desaturacji – nie ulega zmianie w ostrym zatruciu i ma przewagę nad procesem -oksydacji. Przyjęcie dawek toksycznych VPA skutkuje wzmożonym powstawaniem 4-en-VPA proporcjonalnym do zwiększenia stężenia VPA. W ostrym zatruciu VPA dochodzi do wysycenia przemian metabolicznych VPA na etapie -oksydacji. Proces utleniania 2-en-VPA do 3-keto-VPA ulega zwolnieniu po dawkach toksycznych.

Aim of the study: To compare the metabolic profile of valproic acid (VPA) in the studied groups of cases through an analysis of variability of concentrations of VPA with its selected metabolites (2-ene-VPA, 4-ene-VPA, 3-keto-VPA).

Study material: Blood serum samples collected from 27 patients treated with VPA drugs in the Psychiatry Unit and in the Neurology and Cerebral Strokes Unit at the Ludwik Rydygier Provincial Specialist Hospital in Krakow, and blood serum samples collected from 26 patients hospitalized because of suspected acute VPA poisoning at the Toxicology Department, Chair of Toxicology and Environmental Diseases, Jagiellonian University Medical College in Krakow.

Results and conclusions: The analysis of concentrations of VPA and its selected metabolites has shown that the metabolic profile of VPA determined in cases of acute poisoning is different from cases of VPA therapy. One of VPA’s metabolic pathways – the process of desaturation – is unchanged in acute poisoning and prevails over the process of -oxidation. The ingestion of toxic VPA doses results in an increased formation of 4-ene-VPA, proportional to an increase in VPA concentration. Acute VPA poisoning involves the saturation of VPA’s metabolic transformations at the stage of -oxidation. The process of oxidation of 2-ene-VPA to 3-keto-VPA is slowed down after the ingestion of toxic doses.