Andropauza - mit czy rzeczywistość

Zdrowi, starzejący się mężczyźni, podobnie jak kobiety podlegają różnym zmianom hormonalnym. Wzrost poziomu w surowicy krwi dotyczy hormonu luteotropowego – LH i folikulotropowego – FSH, w zasadzie bez zmian u zdrowych mężczyzn powstaje dihydrotestosteron – DHT i estradiol – E2. Z wiekiem znacznemu obniżeniu ulega poziom testosteronu – T, dehydroepiandrosteronu – DHEA, melatoniny – M, hormonu wzrostu – SH, insulinopodobnego czynnika wzrostu – IGF-1. Maleje też poziom tyreotropiny – TSH i insuliny. Wszystkie te zmiany hormonalne znajdują odzwierciedlenie w stanie klinicznym starzejących się mężczyzn.








Obraz kliniczny może być łatwo mylony z naturalnym starzeniem się. U kobiet menopauza charakteryzuje się gwałtownością objawów, radykalnym spadkiem poziomu hormonów płciowych i całkowitym zanikiem zdolności prokreacyjnych. U mężczyzn andropauza cechuje się podstępnym początkiem, zdradzieckim i powolnym przebiegiem.
Zespół andropauzy charakteryzuje się wg Moralesa:
1) łatwo rozpoznawalnymi cechami zmniejszonych potrzeb seksualnych i jakości erekcji, szczególnie nocnych i porannych,
2) zmianami nastroju, powiązanymi z obniżeniem aktywności intelektualnej, orientacji przestrzennej, łatwym męczeniem się, depresją, atakami złości,
3) zmniejszeniem beztłuszczowej masy ciała, z jednoczesnym obniżeniem masy mięśniowej i spadkiem siły,
4) obniżeniem owłosienia ciała i zmianami skórnymi,
5) obniżeniem gęstości mineralnej kości, prowadzącym do osteopenii i osteoporozy,
6) przyrostem otłuszczenia,
7) spadkiem hematopoezy.

Do rozpoznania zespołu andropauzalnego nie są niezbędne wszystkie ww. objawy. Wywołane są one zmianami różnych hormonów, co powoduje, że niektórzy autorzy wprowadzają pojęcie zespołu niedoboru androgenów (Androgen Deficiency in the Agincy Male – ADAM), częściowego niedoboru androgenów u starzejących się mężczyzn (Partial Androgen Deficiency in the Aging Male – PADAM) lub, jak chce Basson, zespołu zmian hormonalnych u starzejących się mężczyzn (Changing Hormones in the Aging Male – CHAM).
Wszystkie te zespoły najczęściej mieszczą się w szeroko pojętym zespole andropauzy. Pacjent zgłaszający się do gabinetu lekarskiego powinien być poddany ocenie przy pomocy testu, opracowanego na...


View full text...