Antonius Nuck (1650–1692)

Na podstawie tłumaczenia książki Kamienie milowe położnictwa i ginekologii Harolda Speerta, profesora ginekologii i położnictwa Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku

Antonius Nuck urodził się w Holandii w roku 1650 (jeden z nielicznych luminarzy medycyny z tego kraju). Po ukończeniu studiów medycznych na uniwersytecie w Hadze w roku 1677, w 10 lat później zostaje powołany na stanowisko profesora anatomii i chirurgii tegoż uniwersytetu. Na stanowisku tym pozostawał aż do swej przedwczesnej śmierci w roku 1692.
Wielką zasługą Nucka są jego pionierskie prace nad naczyniami i gruczołami limfatycznymi. W tym celu do zwłok wstrzykiwał roztwory barwników, rtęci, wosku oraz powietrze. W ten sposób Nuck pierwszy stwierdził obecność sieci naczyń limfatycznych wokół macicy i jajników, co przedstawił w pracy pt. Adenographia ovarii et uteri w roku 1691, a więc rok przed śmiercią. Nuck błędnie jednak uważał, że naczynia chłonne powstają z włośniczek tętniczych, zaś węzły chłonne są konglomeratem drobnych naczyń tętniczych.
Nuck pierwszy udowodnił gruczołową budowę gruczołów sutkowych, wstrzykując do przewodów mlecznych roztwory rtęci. Na długo przed Whartonem opisał budowę gruczołów śliniankowych, skład śliny i czynniki wpływające na jej wytwarzanie.
O kilkadziesiąt lat wyprzedził badania dotyczące mechanizmu powstania kamieni moczowych, obserwował bowiem wpływ rozmaitych substancji chemicznych i czynników egzogennych na powstawanie kamieni moczowych u psów.
Obok tych wielkich zasług Nucka na polu anatomii, głównie w dziedzinie kobiecych narządów płciowych należy podkreślić jego wielkie osiągnięcia w chirurgii. Nuck zasłynął w XVII-wiecznej Europie z nowatorskich operacji usuwania polipów nosowych, przepuklin, tętniaków, zaćmy, a nawet wodogłowia. Podstawową pracą jego życia było wielotomowe dzieło pt. Operationis et experimenta chirurgia.
Nazwisko Nucka przeszło do historii medycyny przede wszystkim w związku z próbami określenia patogenezy przepuklin pachwinowych, które doprowadziły do odkrycia przez niego kanału pachwinowego, nazwanego przez współczesnych kanałem Nucka.
Do chwili obecnej wyrostek pochwowy otrzewnej (processus vaginalis peritionei) powstający podczas życia płodowego w obrębie kanału pachwinowego w trakcie zstępowania jąder, istniejący również u kobiet nosi nazwisko Nucka (diverticulum Nucki). Górny odcinek wyrostka pochwowego otrzewnej zarasta, jednak...


Pełna treść artykułu...