Antybiotykoterapia zapalenia ucha środkowego

Do niedawna standardem postępowania w leczeniu ostrego zapalenia ucha środkowego była antybiotykoterapia. Ostatnio jednak coraz częściej w przypadku łagodnego przebiegu choroby u dzieci powyżej 2 roku życia, przez pierwsze 72 godziny zaleca się stosowanie nienarkotycznych leków przeciwbólowych oraz obserwację.







Antybiotyki powodują wiele działań niepożądanych (biegunki, wymioty i wysypki). Badania kliniczne wykazały, że ok. 81 proc. ostrych zapaleń ucha środkowego cofa się bez leczenia. Samowyleczenie częściej następuje w zakażeniach M. Catharrhalis (80 proc.) i H. influenzae (50 proc.), rzadziej natomiast w infekcjach spowodowanych przez S. pneumoniae. W ok. 20-30 proc. przypadków konieczne staje się zastosowanie 10-dniowego¹ leczenia antybiotykiem. W rzeczywistości antybiotyki są stosowane częściej, ponieważ nie można określić prawdopodobieństwa samowyleczenia, jak również ze względu na to, że zmniejszają ryzyko powikłań otits media. W Stanach Zjednoczonych ocenia się, że blisko połowa antybiotyków przepisywanych dzieciom jest stosowana z powodu zapalenia ucha środkowego, a koszty leczenia tej choroby sięgają 4 mld USD rocznie. Mimo wzrastającej oporności S. pneumoniae (najczęstszego czynnika patogennego) na penicylinę i rosnącego występowania syntetyzujących β-laktamazy szczepów M. catharrhalis i H. influenzae zaleca się stosowanie amoksycyliny, nawet jeśli w poprzednim sezonie pacjent nie zareagował pozytywnie na jej działanie. Odsetek niepowodzeń w przypadku leczenia tym antybiotykiem sięga 15 proc. Wg stanowiska Polskiej Grupy Roboczej ds. Profilaktyki i Racjonalnej Terapii Zakażeń pod kier. prof. Walerii Hryniewicz, leczenie początkowe ostrego zapalania ucha środkowego powinno opierać się na stosowaniu amoksycyliny w dawce 40 mg/kg m.c./24 h. Można ewentualnie rozważyć podanie makrolidu w przypadku uczulenia na antybiotyki β-laktamowe. Natomiast brak poprawy skłania do zastosowania amoksycyliny z inhibitorem β-laktamaz lub cefalosporyny albo kotrimoksazolu.

Ostatnio coraz więcej uwagi poświęca się stosowaniu amoksycyliny w dużych dawkach (80 mg/kg m.c./24 h i więcej), także w połączeniu z kwasem klawulanowym u pacjentów, u których antybiotyki pierwszego i drugiego rzutu zawiodły. Celem stosowania dużych dawek amoksycyliny jest uzyskanie we krwi oraz uchu środkowym wysokiego stężenia leku, które pozwoli na...


View full text...