Artykuł oryginalny
Ocena wpływu leczenia leflunomidem na wskaźniki procesu zapalnego u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów

Celem pracy była ocena wpływu leflunomidu (LFM) na aktywność choroby oraz wskaźniki procesu zapalnego w ciągu pierwszych 6 mies. leczenia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Badanie przeprowadzono w grupie 37 chorych na RZS. Leczenie LFM kontynuowano przez co najmniej 6 mies. u 31 chorych (83,8%), u 6 chorych (16,2%) terapię przerwano z powodu objawów niepożądanych lub nieskuteczności leczenia. Podczas kolejnych wizyt w tygodniach: 0., 4., 12. i 24. oceniano dane kliniczne, wskaźnik aktywności choroby (DAS 28) oraz parametry laboratoryjne: odczyn Biernackiego (OB), liczbę erytrocytów (ERY) i trombocytów (PLT), stężenie hemoglobiny (Hb), białka C-reaktywnego (CRP), albuminy, interleukiny 6 (IL-6), rozpuszczalnego receptora interleukiny 6 (sIL-6R), surowiczego białka amyloidu A (SAA) oraz osteoprotegeryny (OPG). Podczas terapii LFM średnie wartości wskaźnika DAS 28 obniżały się stopniowo. Oceniając wyniki terapii w tyg. 0., 4., 12. i 24., zaobserwowano istotne statystycznie zmiany: zmniejszenie średniego stężenia CRP, wartości OB i liczby PLT oraz zwiększenie średniego stężenia albuminy, Hb oraz liczby ERY. Średnie stężenie IL-6 w surowicy obniżyło się istotnie statystycznie w kolejnych tygodniach 0., 4. i 12. (p<0,01). Średnie stężenie sIL-6R w surowicy zmniejszyło się istotnie pomiędzy tygodniem 0. i 4. (p=0,03). W grupie naszych chorych średnie stężenia SAA były bardzo wysokie przed rozpoczęciem leczenia, jednak pod wpływem terapii zaobserwowano stopniowe obniżenie wartości SAA w kolejnych tygodniach 4., 12. i 24. (p<0,01). Stężenie OPG w tygodniach 4., 12. i 24. było wyższe niż w tygodniu 0., z różnicą znamienną statystycznie pomiędzy tygodniem 0. i 4. (p<0,05). Leczenie LFM wywołuje poprawę kliniczną, związaną z istotnym obniżeniem stężeń cytokin prozapalnych i SAA u chorych na RZS.

The objective of the study was to investigate the effects of LEF on disease activity and pro-inflammatory mediators during the first 6 months of therapy. We analyzed the course of LEF therapy of 37 RA patients (pts). In 31 pts (83.3%) LEF treatment was continued for at least 6 months; the therapy was interrupted in 6 pts (16.2%) due to adverse events or non-satisfactory clinical effect. Clinical and laboratory data were determined at weeks 0, 4, 12 and 24: disease activity score (DAS 28), C reactive protein (CRP), erythrocyte sedimentation rate (ESR), haemoglobin (HB), erythrocyte (ERY) and platelet (PLT) count, serum concentrations of albumin, interleukin 6 (IL-6), soluble interleukin 6 receptor (sIL-6R), serum amyloid A (SAA) and osteoprotegerin (OPG). The mean value of DAS28 decreased constantly after treatment. During the follow-up mean values of CRP, ESR and PLT count significantly decreased and mean concentrations of albumin, Hb and ERY count significantly increased between week 0 and consecutive weeks. The mean serum concentration of IL-6 decreased significantly between week 0 and weeks 4 and 12 (p<0.01). The mean serum concentration of sIL-6R decreased significantly between weeks 0 and 4 (p=0.03). SAA concentrations were very high in our pts at baseline and decreased constantly in the following weeks 4, 12 and 24 (p<0.01). OPG concentrations were higher at week 4, 12 and 24 with statistical significance between weeks 0 and 4 (p<0.05). Leflunomide therapy in RA pts induces clinical improvement which is connected with significant reduction of SAA and pro-inflammatory cytokine concentrations.