Artykuł poglądowy
Czynniki predykcyjne ostrego zespołu wieńcowego i restenozy

Choroba wieńcowa, a w szczególności ostre zespoły wieńcowe, są jedną z najczęstszych przyczyn inwalidztwa i śmiertelności. Pomimo dość dobrego zrozumienia patomechanizmu choroby nadal trudno określić czynniki bezpośrednio zapowiadające wystąpienie OZW. Wśród predykatorów tego stanu wymienia się: parametry morfologiczne krwi, poziom fibrynogenu, interleukin, białka C-reaktywnego, molekuł adhezyjnych, metaloproteinaz oraz TNF-alfa. Czynniki te są efektem przemian patofizjologicznych, towarzyszących schorzeniom metabolicznym (np. cukrzycy) i nadciśnieniu tętniczemu oraz inicjują lub nasilają odczyn zapalny, szczególnie w przypadku współistnienia hipercholesterolemii. Stwierdzono, że przy zaburzeniach metabolicznych, zwłaszcza dyslipidemii i insulinooporności, dochodzi do stresu oksydacyjnego, aktywacji kinaz, pobudzenia neurohormonalnego oraz dysfunkcji śródbłonka wyrażonej zaburzeniami syntezy tlenku azotu. Istotnym predykatorem zdarzeń sercowo-naczyniowych, niezależnie od współistnienia cukrzycy, jest również wartość hemoglobiny glikowanej. Zgodnie ze strategią wielomarkerową celowa jest ocena czynników ryzyka z różnych grup, co pozwala lepiej ocenić niebezpieczeństwo wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych. Większość z analizowanych parametrów, mimo uznanej wartości prognostycznej nie może być jednak powszechnie wykorzystana, ze względu na ograniczenia metodologiczne i finansowe. Biorąc pod uwagę powyższe aspekty wydaje się, że w praktyce klinicznej powszechne zastosowanie zyska obecnie przede wszystkim białko C-reaktywne i hemoglobina glikowana.

Coronary artery disease, and especially acute coronary syndromes (ACS), are found to be one of the most important risk factors of disability and mortality. Despite quite good understanding of the pathomechanism of the disease, it is still difficult to determine the direct risk factors leading to ACS. Predicting laboratory factors of ACS are: selected blood morphology parameters, fibrinogen, interleukins, C-reactive protein, adhesion molecules, metalloproteinases and TNF-alpha. These parameters are the result of pathological changes accompanied to metabolic process (for example diabetes) and arterial hypertension and initiate or intensify the inflammatory process, especially with coexisting hypercholesterolaemia. It is determined that among metabolic disturbances especially dyslipidaemia and insulin resistance lead to oxidative stress, activation of kinases, neurohormonal stimulation and endothelium dysfunction, expressed by disturbances of NO synthesis. The most important predictor of cardiovascular events, unrelated to diabetes, is also HbA1c level. According to the multimarker strategy it is important to evaluate the risk factors from various groups that can better define the risk of cardiovascular events. Most of the analyzed parameters, even of recognized prognostic value, cannot be useful in practice because of methodological and economic limitations. Considering these aspects, it seems that only CRP and HbA1C play an important role in clinical settings.