Artykuł poglądowy
Farmakogenomika leków przeciwdepresyjnych

Czynniki genetyczne mają istotne znaczenie w zróżnicowanym osobniczo efekcie działania leków oraz związane są z ryzykiem wystąpienia objawów niepożądanych. Celem badań farmakogenetycznych jest ocena wpływu czynników genetycznych na przebieg terapii i występowanie objawów ubocznych. Badania farmakogenetyczne dotyczą analizy genów kandydujących, które związane są z farmakokinetycznym i farmakodynamicznym mechanizmem działania leków. Przedmiotem badań farmakogenetycznych leków przeciwdepresyjnych jest najczęściej analiza polimorfizmów genów związanych z neuroprzekaźnictwem serotoninergicznym i noradrenergicznym. Wyniki wielu badań asocjacyjnych wskazują na związek polimorfizmu genu kodującego transporter serotoniny z efektem leczenia selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny. Badania farmakogenomiczne dotyczą badania całego genomu, tj. badania polimorfizmu genów, badania ekspresji genów oraz badania proteomu w odniesieniu do efektu terapeutycznego leku. Zakłada się, że w przyszłości wyniki badań farmakogenomicznych pozwolą na predykcję dotyczącą skuteczności leku i ryzyka wystąpienia objawów niepożądanych.

Genetic factors are believed to play a major role in the variation of treatment response and the incidence of adverse effects of medications. Pharmacogenetics is concerned with the role of genetic factors in predicting drug response and adverse effects. This requires some knowledge of either the drug’s pharmacokinetic or pharmacodynamic profile so that candidate genes can be studied. Considering the hypothesis for the mechanism of action of antidepressants, most pharmacogenetic studies have concentrated on polymorphisms in genes involved in the serotonergic and noradrenergic system. Many studies have reported an association between the response to SSRI and 5-HTTLPR polymorphism. The aim of pharmacogenomic is to study the relationship between whole genome factors including the expressed transcriptome and proteome and drug response. It is hoped that pharmacogenomic studies will lead to the prediction of response to antidepressants and reduction of adverse effects.