Artykuł poglądowy
Mikroangiopatia cukrzycowa – współczesne spojrzenie na patogenezę i znaczenie w chorobach układu sercowo-naczyniowego

Mikroangiopatia jest jednym z przewlekłych powikłań cukrzycy. Charakteryzuje się typowymi zmianami morfologicznymi i czynnościowymi naczyń krwionośnych o średnicy poniżej 100 nm. Pojawienie się zmian o typie mikronagiopatii jest zależne od wielu czynników genetycznych, biochemicznych i hemodynamicznych. W przebiegu mikroangiopatii cukrzycowej najważniejsze klinicznie zmiany zachodzą w obrębie naczyń siatkówki (retinopatia), nerek (nefropatia), układu nerwowego (neuropatia) i serca (kardiomiopatia). Mikroangiopatia współwystępuje z makroangiopatią, tj. miażdżycą tętnic wieńcowych i obwodowych, pogarsza jakość życia i rokowanie chorych z cukrzycą. Przy wyższych stężeniach HbA1c większe jest ryzyko rozwoju powikłań mikronaczyniowych niż powikłań związanych z miażdżycą. Pogorszenie tolerancji wysiłku i zaawansowanie niewydolności serca są istotnie związane z progresją mikroangiopatii. Utrudnia to diagnostykę choroby niedokrwiennej serca u chorych na cukrzycę. Obserwacje kliniczne wskazują, że skuteczne leczenie najważniejszych czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego powoduje zmniejszenie ryzyka wystąpienia mikroangiopatii.

Microangiopathy is one of the chronic complications in patients with diabetes mellitus. Morphological and functional changes in vessels below 100 nm are typical for diabetic microangiopathy. There are many genetic, biochemical and haemodynamic factors causing microangiopathy. The most important clinical changes happen in the retina (retinopathy), kidneys (nephropathy), nervous system (neuropathy) and in the heart (cardiomyopathy). Diabetic microangiopathy and macroangiopathy (atherosclerosis) in coronary arteries and arteries of the upper and lower limbs have a direct influence on life quality and long-term prognosis. In patients with higher HBA1c level there is a higher risk of microvascular complications than risk of myocardial infarction. Low exercise tolerance and symptoms of heart failure directly correlate with progression of microangiopathy. It makes diagnosis of ischaemic heart disease and heart failure in patients with DM much more difficult. Early treatment of the most important cardiovascular risk factors reduces future complications caused by microangiopathy.