Artykuł poglądowy
Pamięć i jej zaburzenia w fibromialgii

Fibromialgia (FM) jest chorobą reumatologiczną charakteryzującą się uczuciem sztywności całego ciała, uogólnionym bólem oraz występowaniem bolesnych miejsc, tzw. tender points. Dotyka przede wszystkim kobiet między 35. a 55. rokiem życia. Osoba z FM cierpi z powodu bólu rozproszonego w całym ciele, promieniującego od krzyża w górę, wzdłuż kręgosłupa aż na tył głowy, do barków, łokci i rąk, lub w dół do bioder, kolan i kostek. Bólowi towarzyszy uczucie wyczerpania i problemy ze snem oraz koncentracją. Ze względu na brak naukowego konsensusu co do przyczyny FM, zróżnicowany obraz objawów oraz brak wykładników stanu zapalnego w organizmie, szczególnie zajęcia stawów, FM jest uważana za trudną do zdiagnozowania. Nieprawidłowości w funkcjonowaniu neurologicznym osób z FM przyczyniają się do zaburzonych odczuć. Wiele badań wskazuje na zaburzenia poznawcze osób cierpiących na FM, w tym na zaburzenia pamięci. Stanowią one przyczynę wielu uciążliwych problemów w codziennym życiu, często utrudniając wykonywanie prostych czynności, a nawet uniemożliwiając kontynuowanie pracy. Pomimo wielu badań dotyczących FM i poszerzania wiedzy o tej chorobie, nadal wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi. Coraz bardziej zaawansowane techniki badawcze pozwalają na uzyskanie coraz bardziej jednoznacznych wyników, jednak nadal brakuje konsensusu co do przyczyn FM, jej leczenia i związku z zaburzeniami poznawczymi, w tym zaburzeniami pamięci. W poniższym artykule przedstawiono przegląd badań z ostatnich lat dotyczących objawów FM, jej patogenezy, terapii oraz związanych z jej przebiegiem trudności poznawczych.

Fibromyalgia (FM) is a rheumatological disease, characterized by a feeling of stiffness all over the body, generalized pain and the occurrence of painful sites called “tender points”. It usually affects women between the age of 35 and 55. A person with FM suffers from pain diffused throughout the body, radiating from the lumbar spine on top, along the spine to the back of the head, the shoulders, elbows and hands, or down to the hips, knees and ankles. Pain is accompanied by the feeling of exhaustion and concentration problems, which often impede even simple tasks. Due to the lack of scientific consensus on the causes, varied symptoms and the lack of markers of inflammation in the body, especially in the joints, FM is considered to be difficult to diagnose. Neurological malfunctioning contributes to the disturbed feelings in FM. Many studies have shown that people with FM suffer from cognitive disorders, including memory disorders. They are the cause of many arduous difficulties in daily life, often making it difficult to continue working. Despite the many studies on FM and knowledge about the disease, many questions still remain unanswered. Increasingly sophisticated research techniques allow us to obtain more conclusive results, yet still there is a lack of consensus on the causes of FM, its treatment and the relationship with cognitive impairment, including memory loss. This article provides an overview of research in recent years on FM symptoms, its pathogenesis, treatment and cognitive difficulties.