Artykuł poglądowy
Psychobiologiczne cechy osobowości jako endofenotyp jadłowstrętu psychicznego

Cechy osobowości, a w szczególności wymiary temperamentu, które wykazują istotny wpływ czynników genetycznych, mogą stanowić czynniki predysponujące do wystąpienia zaburzeń psychicznych. Dla zmniejszenia heterogenności etiopatogenetycznej zaburzeń psychicznych można posługiwać się metodą endofenotypów – konstruktów, których genetyczne podłoże jest prostsze niż uwarunkowania samych zespołów objawowych, takich jak jadłowstręt psychiczny. Model psychobiologiczny osobowości zakłada istnienie 4 wymiarów temperamentu – Poszukiwania nowości, Unikania szkody, Zależności od nagrody oraz Wytrwałości. Osoby chorujące na jadłowstręt psychiczny uzyskują w dwóch z nich – Unikaniu szkody oraz Wytrwałości – wyniki wyższe niż dobrane osoby z populacji ogólnej. Powyższe wymiary temperamentu odpowiadają również, w odniesieniu do jadłowstrętu psychicznego, kilku innym kryteriom, które stawia się przed potencjalnymi cechami endofenotypowymi. Zmniejszenie heterogenności jadłowstrętu psychicznego, poprzez uwzględnienie w opisie fenotypu cech osobowości, może ułatwić badania genetycznego podłoża tego zaburzenia.

Personality traits, especially temperamental dimensions, which show high genetic loading, might be considered factors predisposing to psychiatric disorders. The strategy of endophenotypes – constructs with genetic background less complex than clinical syndromes, such as anorexia nervosa – might be used to reduce the heterogeneity of psychiatric disorders. The psychobiological model of personality comprises four dimensions of temperament – Novelty seeking, Harm avoidance, Reward dependence and Persistence. Patients with anorexia nervosa score in two of them – Harm avoidance and Persistence – higher than matched controls from the general population. The above temperamental dimensions also meet, with regard to anorexia nervosa, several other criteria required for endophenotypic traits. Enrichment of phenotype description of anorexia nervosa with personality traits may facilitate study of the genetic background of this disorder.