Artykuł przeglądowy
Niektóre aspekty farmakoterapii bólów w okolicy lędźwiowo-krzyżowej związanych z chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa

Występujące w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa ból i upośledzenie sprawności ruchowej wpływają na pogorszenie jakości życia i zdolności do pracy. Bóle zwykle są związane z powikłaniami tej choroby w układzie ruchu kręgosłupa i w tej części układu nerwowo-naczyniowego, która mieści się w kanałach kręgosłupa. Bóle mają różny charakter, różne są mechanizmy ich powstawania oraz różne strefy nocycepcji w obrębie kręgosłupa. W postępowaniu terapeutycznym należy to uwzględnić, gdyż standardowe postępowanie przeciwbólowe jest mało skuteczne. Autorzy wyróżniają 3 podstawowe dające się klinicznie zróżnicować rodzaje bólów:
• mięśniowo-szkieletowe (niespecyficzne, mechaniczne, rzekomokorzeniowe), w których można wyodrębnić bóle związane z krążkiem międzykręgowym oraz bóle związane ze stawami międzywyrostkowymi; pochodzenie bólów traumatyczno-zapalne,
• nerwobóle korzeniowe o genezie kompresyjno-zapalnej, w tym także bóle neuropatyczne,
• bóle typu neurogennego chromania przestankowego związane z nabytą stenozą kanału kręgowego; geneza bólów kompresyjno-niedokrwienna korzeni nerwowych.

W pracy przedstawiono zarys podejścia terapeutycznego w poszczególnych rodzajach bólów, uwzględniający patomechanizm ich powstawania.

Pain disability in the course of degenerative spine disease produces the pathological deterioration of quality of life and ability to work. Pain is usually associated with changes of the spinal motion segment and part of the neuro-vascular system located in the vertebral canals. The types of pain are different because of different mechanisms of its origin. It should be included in the therapeutic procedure if the standard analgesic treatment is insufficient. The authors distinguish 3 essential clinically selected types of pain:
• musculoskeletal (nonspecific, mechanical, pseudoradicular) referable to the intervertebral disc, facet joints: traumatic and inflammatory origin,
• radicular neuralgia caused by compression and inflammation, including also neuropathic pain.
• neurogenic intermittent claudication type of pain related to acquired spinal canal stenosis: generated by compression and radicular ischaemia.

We describe therapeutic approaches in different spine pains according to the pathomechanism of their origin.