Artykuł przeglądowy
Praktyczne aspekty leczenia układowych zapaleń naczyń

Układowe zapalenie naczyń jest przewlekłą, nadal nieuleczalną chorobą, której przebieg można kontrolować dzięki kombinowanej terapii glikokortykosteroidami i cyklofosfamidem. W ten sposób udaje się osiągnąć remisję u ok. 90% pacjentów. Leczenie to poprawia rokowanie, ale nie zapobiega nawrotom, a poważne działania niepożądane terapii są przyczyną zwiększonej śmiertelności i obniżają komfort życia chorych. Na podstawie wniosków pochodzących z opublikowanych niedawno trzech dużych, wieloośrodkowych badań, w których porównywano różne schematy leczenia, obecnie dąży się do skrócenia czasu trwania terapii cyklofosfamidem. U chorych z zapaleniem naczyń nie powinno się zwlekać z wdrożeniem leczenia do czasu ustalenia ostatecznej diagnozy. Pacjenci z łagodnym przebiegiem choroby mogą być wprowadzeni w remisję za pomocą innych leków niż cyklofosfamid. W przypadku FFS>0 wymagana jest terapia cyklofosfamidem, zwykle przez 3–6 mies., następnie można zastosować terapię podtrzymującą innymi lekami immunosupresyjnymi.

Systemic vasculitis is treatable but not curable. Combination therapy with corticosteroids and immunosuppressives induces remission in approximately 90% of cases. Treatment employing cyclophosphamide and prednisone has improved prognosis, but relapses and treatment-induced side effects still cause severe morbidity and frequent mortality. The optimal doses and duration of the treatment remain to be clarified in the large multicentre randomized trials. Patients with vasculitis should be treated as soon as possible. Treatment should not be delayed until a definitive diagnosis is made. For patients with mild forms of vasculitis, initial therapy with corticosteroids and agents other than cyclophosphamide may be adequate to induce remission. Patients with poor prognostic factors (FFS>0) require therapy with corticosteroids and cyclophosphamide. Usually disease has remitted or markedly improved after 3-6 months and later transition to alternative agents is possible for most patients.