Aspekty ekonomiczne leczenia bólu przebijającego u chorych z przewlekłym bólem nowotworowym w Polsce

Wstęp: Leczenie bólu w chorobach nowotworowych jest wyzwaniem dla lekarzy, samych pacjentów oraz ich rodzin. W leczeniu bólu przebijającego standardem stał się szybko działający fentanyl w formie przezśluzówkowej. Celem pracy była ocena ekonomicznych aspektów związanych z finansowaniem ze środków publicznych leków zawierających fentanyl, ze szczególnym uwzględnieniem analizy porównawczej w zakresie opłacalności, dostępności oraz cen poszczególnych preparatów w tej grupie leków.

Materiał i metody: W przeprowadzonej porównawczej analizie farmakoekonomicznej ocenie poddano 3 preparaty zawierające fentanyl: tabletki podpoliczkowe, aerozol do nosa oraz tabletki podjęzykowe, w odniesieniu do placebo w warunkach polskich. Specyficzne dla kraju dane kosztowe pochodziły ze źródeł publicznych, informacje o zużytych zasobach z danych literaturowych oraz opinii ekspertów, dane dotyczące skuteczności terapii z metaanalizy badań klinicznych z randomizacją, a dane na temat użyteczności stanu zdrowia z oceny dokonanej metodą handlowania czasem.

Wyniki: Preparaty fentanylu znajdują zastosowanie we wszystkich formach opieki zdrowotnej zajmującej się leczeniem bólu przebijającego. Metaanaliza badań z randomizacją wykazała, że wszystkie analizowane preparaty cechuje wyższa efektywność kliniczna w porównaniu z placebo. Najczęściej stosowane są dawki zawierające 200 g substancji czynnej, 28- lub 40-dawkowe. Najbardziej znaczące grupy kosztów to koszty hospitalizacji i leków. Przy przyjętych założeniach koszty opieki paliatywnej w domu chorego wydają się porównywalne z kosztami wizyt lekarza POZ. Na podstawie zastosowanego modelu dla polskich danych kosztowych w scenariuszu podstawowym wykazano, że wszystkie formy fentanylu są kosztowo efektywne w warunkach polskiego systemu ochrony zdrowia, natomiast fentanyl w postaci aerozolu do nosa jest preparatem dominującym (opcją najtańszą i najskuteczniejszą), a więc najbardziej opłacalną formą terapii.

Wnioski: Wybór odpowiedniej terapii może się przyczynić do polepszenia jakości życia chorych oraz bardziej optymalnej alokacji zasobów ochrony zdrowia.

Introduction: The treatment of pain in cancer is a challenge for physicians, patients themselves and their families. It became a standard to use transmucosal fentanyl in the treatment of a breakthrough pain. The aim of the study was to evaluate the economic aspects of medicines containing fentanyl financed from public sources, with a special emphasis on cost-effectiveness, prices and usage of different preparations.

Material and methods: A comparative cost-effectiveness analysis of 3 formulations containing transmucosal fentanyl: buccal tablets, nasal spray and sublingual tablets was performed relative to placebo in Polish conditions. Country-specific cost data were derived from public sources, information on resources from literature and the experts’ opinions, data on efficacy from meta-analysis of randomized controlled clinical trials, utilities from time-trade analysis.

Results: All formulations of fentanyl were used in the treatment of breakthrough pain. A metaanalysis of randomized trials showed that all analyzed preparations have enhanced clinical efficacy compared to placebo. The most commonly used were the doses containing 200 mg of active ingredient, 28 or 40 packages. The main costs groups were those of hospitalization and medication. Under the adopted assumptions the cost of palliative care in the patient’s home seemed to be comparable to the cost of GP visits. The baseline analysis demonstrated that all forms of fentanyl were cost-effective in terms Polish health care system conditions, while fentanyl nasal spray is a dominant preparation.

Conclusions: Choosing the right therapy can help improving patients’ quality of life and leads to optimal healthcare resources allocation.