Astma wysiłkowa i powysiłkowy skurcz oskrzeli – diagnostyka i leczenie

Astma wysiłkowa to zespół objawów: duszności, kaszlu, świszczącego oddechu, indukowanych przez wysiłek fizyczny. Zdaniem większości specjalistów astmę wysiłkową należy rozpoznać wtedy, kiedy wysiłek fizyczny jest jedynym czynnikiem wywołującym napad astmatyczny u osoby bez obciążenia atopią i innymi chorobami układu oddechowego. Ten typ astmy jest niezmiernie rzadki. Powysiłkowy skurcz oskrzeli jest częstym zjawiskiem we wszystkich rodzajach astmy oskrzelowej i przewlekłych chorobach oskrzeli przebiegających z ich nadreaktywnością. Oba terminy są jednak w potocznym języku lekarskim używane jako synonimy, taką też zasadę przyjęto w niniejszym artykule. Jeśli teraz uprzytomnimy sobie, iż w Polsce na astmę chorują 2 mln osób, na co wskazują zakończone ostatnio ogólnopolskie badania, a objawy astmy zgłasza co 5. dziecko w dużych miastach, zrozumiemy dlaczego omawiane w niniejszym artykule zagadnienia dotyczą każdego lekarza pierwszego kontaktu [1].


Piotr Kuna, Maciej Kupczyk


Powysiłkowy skurcz oskrzeli występuje u 50–80 proc. chorych na astmę oskrzelową, szczególnie u pacjentów, u których nie są regularnie stosowane leki przeciwzapalne, takie jak sterydy wziewne, nedokromil sodu, leki antyleukotrienowe (tab. 1.). Wzrost oporu dróg oddechowych, pojawiający się nawet po stosunkowo krótkotrwałym wysiłku (np. podbiegnięcie do autobusu stojącego na przystanku, wchodzenie po schodach), znacznie upośledza wydolność chorego, który zgłasza się z tym problemem do swojego lekarza.

Oto historia choroby pacjenta, który zgłosił się do naszej poradni przyklinicznej. 24-letni mężczyzna, z zawodu spiker radiowy, niepalący, skarżył się na napady duszności, uczucie zatykania i suchy kaszel występujące w czasie komentowania dynamicznych imprez sportowych. Takie same objawy występowały po wysiłku fizycznym, z wyraźnie większym nasileniem w miesiącach zimowych. Od dzieciństwa miewał wodniste katary, kichanie, kaszel, częste zapalenia oskrzeli. Obecnie świąd nosa, lejący katar, łzawienie. W badaniu przedmiotowym, poza przekrwieniem spojówek, nie stwierdzono istotnych zmian. Testy skórne okazały się dodatnie z alergenami traw, chwastów i roztoczy kurzu domowego. Spirometria spoczynkowa z 09.08.2000: FEV1 (nasilona objętość wydechowa 1-sekundowa) 3,64 – 77 proc. normy, FVCex (nasilona pojemność życiowa) 5,89 – 103 proc. normy. Próba rozkurczowa (spirometria po podaniu β-mimetyku wziewnego):...


Pełna treść artykułu...