Atopowe testy płatkowe w diagnostyce alergologicznej u chorych na atopowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą dermatozą zapalną, której częstość występowania stale rośnie. Schorzenie to charakteryzuje się występowaniem wybitnie nasilonego świądu skóry, przewlekłym i nawrotowym przebiegiem oraz charakterystyczną morfologią i lokalizacją zmian skórnych. W przypadku chorych na AZS mogą współistnieć objawy innych chorób atopowych, a wywiad rodzinny w kierunku tej grupy schorzeń jest zwykle dodatni. Chociaż kluczowe znaczenie w rozwoju objawów AZS wydają się mieć czynniki genetyczne, różnorodne niegenetyczne czynniki dodatkowe mogą prowokować pojawienie się dolegliwości. Do tych czynników należy zaliczyć alergeny powietrznopochodne i pokarmowe, różnorodne mikroorganizmy, hormony płciowe, stres emocjonalny, pocenie się oraz czynniki klimatyczne. Alergeny powietrznopochodne, takie jak roztocza kurzu domowego, alergeny pyłku roślin, naskórka zwierząt lub alergeny grzybów pleśniowych, mogą być odpowiedzialne za rozwój zaostrzeń stanu zapalnego skóry w przebiegu AZS. Organizm chorego jest eksponowany na działanie powyższych alergenów na drodze ekspozycji wziewnej i, co wydaje się znacznie istotniejsze, na drodze kontaktu skóry z alergenami zawieszonymi w powietrzu. W literaturze pojawia się coraz więcej doniesień na temat możliwości wywoływania typowych dla AZS zmian skórnych o charakterze wyprysku poprzez naskórkową aplikację alergenów powietrznopochodnych. Dla takiej procedury diagnostycznej zaproponowano termin atopowe testy płatkowe (ATP). W niniejszej pracy przedstawiono przegląd aktualnej wiedzy na temat ATP, które wydają się stanowić wartościowe narzędzie diagnostyczne w przypadku chorych na AZS. Niestety, nadal istnieje szereg elementów technicznych wymagających dalszych badań oraz precyzyjnej charakterystyki, zanim ATP będą mogły zostać włączone do rutynowej diagnostyki alergologicznej chorych na AZS.

Atopic dermatitis (AD) is an inflammatory skin disorder with increasing incidence, characterized by severe pruritus, a chronically relapsing course, clinically distinctive morphologic features and characteristic distribution of skin lesions. It is often associated with a personal or family history of atopic diseases. Although genetic factors are strongly involved in the development of the disease, various widespread factors seem to be necessary to provoke it. Such provocative factors include airborne allergens, food allergens, microbial organisms, sex hormones, stress, sweating and climate. Airborne allergens like house dust mites, plant pollen allergens, animal epithelia or moulds may be responsible for severe exacerbations of skin lesions in AD patients and there are basically two possible routes of such an influence. One route is by inhalation and the other one, which seems to be far more important, is by skin contact with environmental allergens. An increasing number of reports demonstrate that in selected patients with AD, eczematous skin lesions can be induced after epicutaneous patch testing with airborne allergens. For this procedure the term atopy patch test (APT) was proposed. This paper presents updated knowledge on APT which should be considered as a valuable tool in allergological diagnostics of AD patients. Unfortunately technical features of APT still need to be characterized and further studies are necessary before we can include these tests into the routine procedures.
atopic dermatitis, airborne allergens, atopy patch tests.