Atrial fibrillation

Migotanie przedsionków (atrial fibrillation – AF) jawi się nam jako arytmia od dawna znana, z jasnymi kryteriami rozpoznawania i leczenia. A pomimo to wciąż dane kliniczne dotyczące następstw AF są niestety złe. Arytmia ta jest niezależnym czynnikiem wpływającym na skrócenie życia pacjentów. W populacji mężczyzn wiąże się z 1,5-krotnym, a w populacji kobiet nawet 2-krotnym wzrostem umieralności ogólnej [1–3]. Oczywiście jest to związane ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia udaru mózgu, ale warto pamiętać, że u pacjentów z AF rośnie także ryzyko wystąpienia lub pogłębienia się niewydolności serca [4, 5]. Na podstawie aktualnych danych szacuje się, że AF jest przyczyną nawet ok. 20–30% udarów mózgu, ale wydaje się, że są to wartości znacznie zaniżone. Warto przy tym dodać, że udar mózgu będący następstwem AF wiąże się z wyższą śmiertelnością, a jeśli nie jest letalny, prowadzi do poważniejszych trwałych następstw neurologicznych niż udar spowodowany innymi przyczynami [6, 7]. Ponadto obecność arytmii pogarsza jakość życia znacznej części chorych, obniża nastrój i status mentalny – może prowadzić do upośledzenia czynności poznawczych [8–10].

Z uwagi na zróżnicowany przebieg pod względem obecności i nasilenia objawów klinicznych nie mamy niestety pewnych danych dotyczących częstości występowania arytmii. Szacuje się, że w całej populacji osób dorosłych AF występuje u ok. 3% [11, 12]. Częstość występowania AF w populacji osób starszych oraz w przypadku obecności chorób współistniejących, takich jak nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, choroba wieńcowa, wady zastawkowe, otyłość, cukrzyca lub przewlekła choroba nerek, jest istotnie większa [13–17]. Według danych pochodzących z unikalnego badania NOMED-AF, przeprowadzonego w polskiej populacji osób w wieku 65 lat i więcej, AF występowało aż u 23% badanych, z czego 41% stanowiły przypadki arytmii bezobjawowej. To dane znacznie bardziej niepokojące niż posiadane wcześniej, a publikacja pełnych wyników badania niewątpliwie będzie miała istotne znaczenie dla poznania prawdziwego rozpowszechnienia AF w populacji osób starszych.

Znaczenie arytmii dla stanu ogólnego zdrowia człowieka znajduje odniesienie w Wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (European Society of Cardiology – ESC). Ostatni dokument, pochodzący z 2016 r., podkreślał konieczność poszukiwania arytmii u osób starszych oraz z chorobami współistniejącymi. Należy oczekiwać, że spodziewane w 2020 r. nowe stanowisko...


View full text...