Atrykuł oryginalny
Społeczny kontekst przewlekłego bólu u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów

Cel: Prześledzenie społecznego kontekstu przewlekłego bólu u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Metoda: Przebadano 100 pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów chorujących od 5 do 15 lat. Każdy z badanych odpowiadał na pytania kwestionariusza zawierającego zmienne kliniczne i społeczne. Wykorzystano następujące skale: aktywność choroby w skali DAS 28, poziom bólu w skali VAS, skale samooceny stanu zdrowia. Pytano również o sposoby radzenia sobie z bólem i relacje z lekarzem specjalistą. Wyniki: W dniu badania większość pacjentów zgłaszała bóle o słabym nasileniu. Ponad połowa badanych w ciągu roku poprzedzającego badanie doświadczała bólu o charakterze stałym, a większość badanych cierpiała z powodu bólów nocnych, wybudzających ze snu. Stwierdzono, że obecność bólów stałych i wybudzających ze snu znacznie obniża samoocenę stanu zdrowia badanych. Wykazano również, że w ocenie ponad połowy badanych ich stan zdrowia poprawił się w porównaniu z początkowym okresem choroby. Stan fizyczny poprawił się u 2-krotnie większej liczby osób niż stan psychiczny. W bezpośrednim kontakcie ze specjalistą pacjent oczekuje dialogu z lekarzem i szeroko rozumianej wiedzy o chorobie. Wnioski: Przewaga poprawy stanu zdrowia fizycznego nad psychicznym po latach trwania choroby może wskazywać na znaczenie czynników psychosocjalnych w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów. Partnerska rozmowa z lekarzem specjalistą oraz szeroka wiedza na temat choroby są najważniejszymi potrzebami pacjentów.

Objectives: The study was designed to investigate social aspects of chronic pain and pain causing in patients with rheumatoid arthritis. Methods: 100 consecutive patients affected by RA treated in the outpatient department (min. 5, max. 15 years) were included in this study. All patients enrolled in the study answered a 40-minute interview with clinical and demographic data. We used the following measures: DAS 28 – disease activity, VAS – level of pain, and self-assessment of health status. Probands were also asked about coping with the disease and their opinion on doctor-patient relations. Results: On the day of investigation minor pain was reported by the majority of patients. Minor pain was not dependent on age. Nevertheless, every second patient experienced permanent long-lasting pain for a year before investigation. The majority of the group suffered from night pain, causing disturbance of sleep. Disease activity was average or high in the majority of the investigated group. Permanent, chronic pain causing disturbance of sleep reduces the level of self-assessment of health. Health status of more than half of the group has improved when compared to onset of disease. Improvement of function was two times more frequent than improvement of psychological self-assessment. Patients in direct contact with a specialist look for two important possibilities: to engage in dialogue with a doctor and to receive wide knowledge of disease and treatment. Conclusions: Significantly lower scores for improvement of psychological status in comparison with functional status after years of treatment indicate the significance of psycho-social aspects of rheumatoid arthritis. The two most important expectations of the patient in direct contact with a specialist are a partnership and wide knowledge of disease and treatment.