BADANIE POZIOMU AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ I SEDENTERYJNEGO STYLU ŻYCIA U POLSKICH DZIECI I MŁODZIEŻY: PRZEGLĄD LITERATURY Z LAT 2000-2022

Celem niniejszych badań było zmapowanie dostępnych danych dotyczących aktywności fizycznej (AF) i zachowań sedenteryjnych (ZS) u polskich dzieci i młodzieży, a na podstawie zebranych wniosków przedstawienie sugestii dotyczących promowania AF i ograniczenia zachowań sedenteryjnych. Analizę dostępnego piśmiennictwa przeprowadzono zgodnie z PRISMA-ScR i w oparciu o Medical Subject Headings System of the National Library of Medicine. Wykorzystano bazy danych MEDLINE i PubMed. Przeszukano publikacje, które ukazały się między styczniem 2000 roku a grudniem 2022 roku. Zidentyfikowano 634 publikacje, z których 47 włączono do badania. Większość badanych stanowiła młodzież w wieku około 15 lat, z większym odsetkiem dziewcząt. Publikacje potwierdziły niewypełnianie zaleceń AF dla zachowania zdrowia polskich dzieci i młodzieży. Pozytywnie należy ocenić 33% reprezentację publikacji poruszających problematykę AF i ZS w kontekście międzynarodowym. Różnorodność i szerokość podejść do rozwiązywania kwestii AF i ZS jest korzystna, ale jednocześnie zwraca uwagę na brak krajowego systemu monitorowania zachowań fizycznych i siedzących dzieci i młodzieży w Polsce. Przyszłe badania powinny w większym stopniu koncentrować się na monitorowaniu 24-godzinnych wzorców wykorzystania czasu związanych ze zdrowiem, szerszym wykorzystaniu urządzeń do noszenia, zastosowaniu kombinacji metod ilościowych i jakościowych, a także wykorzystaniu ogólnopolskiej reprezentatywnej próby badawczej.

The aim of this study was to map available data related to physical activity (PA) and sedentary behavior (SB) in Polish children and adolescents and, based on the collected conclusions, to present suggestions for promoting PA and reducing sedentary behavior. The analysis of literature was performed according to PRISMA-ScR, based on the Medical Subject Headings System of National Library of Medicine. MEDLINE and PubMed databases were used. We searched for publications between January 2000 and December 2022. 634 publications were identified, and 47 were included. The publications conducted focused on adolescents who were approximately 15 years of age. Larger percentage of girls participated in the survey. Publications have confirmed non-fulfilment of PA recommendations for maintaining the health of Polish children and youth. The 33% representation of publications dealing with the issue of PA and SB in an international context is positive. The diversity and breadth of approaches to solving PA and SB issues are beneficial, but at the same time, it draws attention to the lack of a national system for monitoring the physical and sedentary behavior of children and youth in Poland. Future research should focus more on monitoring of health-related 24-hour time use patterns, usage of wearable monitors for measurement of PA, use of a combination of quantitative and qualitative methods, as well as the use of an all-Polish representative research sample.