Badania radiologiczne u ofiar katastrof masowych – stanowisko Komisji Badań Obrazowych w Medycynie Sądowej działającej przy Polskim Towarzystwie Medycyny Sądowej i Kryminologii

Wstęp

W sytuacji katastrofy masowej, niezależnie od tego, czy jest ona następstwem zdarzeń naturalnych, wypadków czy celowego działania, bardzo ważna jest możliwość szybkiej i właściwej identyfikacji ofiar. Działanie w takiej sytuacji, m.in. ze względu na konieczność współpracy wielu podmiotów, a także nieunikniony stres, wymaga postępowania zgodnie z uprzednio wypracowanym schematem. Jako punkt wyjścia do tworzenia lokalnych standardów należy przyjąć najlepszy – jak dotąd – standard wypracowany przez Interpol, który został opublikowany jako Interpol’s Disaster Victim Identification Guide [1].
Dzieli on postępowanie prowadzące do identyfikacji zwłok na cztery fazy:
1) zbieranie danych z miejsca zdarzenia,
2) zbieranie danych pośmiertnych,
3) zbieranie danych zażyciowych ofiar,
4) porównywanie danych zebranych na poprzednich etapach.
Do zbierania danych w sposób ujednolicony przygotowano specjalne formularze. Z punktu widzenia medyczno-sądowego najważniejszy jest formularz pośmiertny (różowy). Mimo że badania radiologiczne są od lat wykorzystywane w identyfikacji ofiar katastrof masowych [2], a o ich roli mówi wiele publikacji [3–6], nie były one dotychczas wyraźnie wymieniane w wytycznych Interpolu. Zmieniło się to w 2018 r. dzięki dołączeniu do formularza załącznika badania radiologicznego. Swoje stanowisko w tej sprawie opublikowali członkowie grupy roboczej do spraw DVI (disaster victim identification) działającej przy International Society of Forensic Radiology and Imaging (ISFRI) [7]. W związku z powyższym Komisja Badań Obrazowych w Medycynie Sądowej działająca przy Polskim Towarzystwie Medycyny Sądowej i Kryminologii (PTMSiK) postanowiła opublikować stanowisko odnoszące się zarówno do roli badań radiologicznych w zdarzeniach masowych, jak i do samego formularza.

Rola radiologii w zdarzeniach masowych

Komisja Badań Obrazowych w Medycynie Sądowej działająca przy PTMSiK jednoznacznie opowiada się za tym, aby badania radiologiczne były obowiązkową częścią badania zwłok w każdym przypadku zdarzenia masowego. Tym samym popiera identyczne stanowisko wyrażone w 2013 r. przez grupę roboczą do spraw DVI działającą przy ISFRI [8]. Ze względu na szeroki zakres możliwości tomografii komputerowej (TK) właśnie tę technikę obrazowania radiologicznego należy uznać za metodę pierwszego wyboru. Obecnie trzy akademickie zakłady medycyny sądowej w Polsce – w Krakowie, Lublinie i Warszawie – dysponują własnymi...


Pełna treść artykułu...