Badanie spirometryczne w praktyce lekarza rodzinnego podczas pandemii COVID-19

Wstęp

Rok 2020 w medycynie oraz związanych z nią dziedzinach nauki na całym świecie został zdominowany przez pandemię COVID-19 wywołaną przez koronawirus SARS-CoV-2. Ta nowa, szybko rozprzestrzeniająca się choroba spowodowała konieczność wielu zmian w obszarze ochrony zdrowia, w szczególności w zakresie zapobiegania zakażeniom i ograniczenia ich transmisji w społeczeństwie, także wśród pracowników medycznych. Główną drogą przenoszenia wirusa SARS-CoV-2 prowadzącą do zakażenia jest droga kropelkowa oraz przeniesienie zakaźnego materiału na błony śluzowe jamy ustnej, nosa i oczu przez bezpośredni kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami. W doniesieniach naukowych podkreśla się możliwość transmisji drogą powietrzną. Cząstki wirusa wraz z bardzo drobnymi składowymi aerozolu, o średnicy poniżej 5 µm, mogą być przenoszone ze strumieniem powietrza na duże odległości [1–3]. Źródłem zakażenia są głównie pacjenci z objawami. Możliwe jest także przeniesienie infekcji przez osobę zakażoną, ale bez objawów typowych dla COVID-19, oraz przez chorych, którzy mimo zakażenia jeszcze nie mają objawów choroby. Zgodnie z danymi epidemiologicznymi Ministerstwa Zdrowia z 1 lutego 2021 r. liczba osób zakażonych SARS-CoV-2 w Polsce przekroczyła 1,5 mln, a liczba zgonów wynosi ponad 37 tys. [4].
Działania zmierzające do ograniczenia transmisji zakażenia spowodowały, zwłaszcza w początkowym okresie pandemii, że wykonywanie wielu kluczowych badań diagnostycznych w zakresie pneumonologii, takich jak bronchofiberoskopia czy badania czynnościowe układu oddechowego oraz testy diagnostyczne wymagające nebulizacji (testy nadreaktywności oskrzeli, indukcja plwociny), zostało wstrzymane lub znacznie ograniczone. Są to bowiem procedury medyczne związane z wytwarzaniem aerozolu, który zawiera drobiny wydzieliny z dróg oddechowych badanej osoby (aerosol generating procedures – AGP).
Wśród badań oceniających czynność płuc spirometria jest jedną z najpowszechniej stosowanych metod. Pozwala na diagnozowanie i monitorowanie przebiegu chorób układu oddechowego oraz ocenę efektów zastosowanego leczenia. W praktyce lekarza podstawowej opieki zdrowotnej ma znaczenie głównie w rozpoznawaniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), diagnozowaniu chorych z objawami ze strony układu oddechowego, takimi jak duszność, kaszel czy świsty oraz w badaniach profilaktycznych osób palących tytoń czy przebywających w warunkach narażenia na szkodliwe pary i gazy. Badanie...


View full text...