Beta-adrenolityki w szczególnych sytuacjach klinicznych – czy bucik pasuje na Kopciuszka?

Leki beta-adrenolityczne są konkurencyjnymi antagonistami amin katecholowych w zakresie ich działania na receptor beta-adrenergiczny. Co ogranicza zastosowanie beta-adrenolityków? Pod względem częstości i znaczenia klinicznego najważniejsze są zaostrzenie niewydolności serca, zaburzenia przewodzenia, niepożądane reakcje ze strony układu oddechowego (odczyny bronchospastyczne) oraz zaburzenia gospodarki metabolicznej. Obecnie, mając do dyspozycji duży arsenał leków beta-adrenolitycznych, pacjentowi z różnymi chorobami współtowarzyszącymi można dobrać je indywidualnie. W przypadku niewydolności serca będą to karwedilol, metoprolol o przedłużonym działaniu, bisoprolol czy nebiwolol w populacji osób starszych. W przypadku niewydolności nerek preferowane powinny być metoprolol i karwedilol, ten ostatni, pod warunkiem że niewydolności nerek nie towarzyszy niedokrwistość, którą mógłby nasilać. W zespole metabolicznym – na który składają się otyłość, zaburzenia gospodarki węglowodanowej i lipidowej, nadciśnienie tętnicze – beta-blokerem z wyboru powinien być karwedilol. W przypadku dysfunkcji śródbłonka udowodniona skuteczność cechuje nebiwolol i karwedilol. W chorobach płuc najlepsze referencje mają bez wątpienia celiprolol i nebiwolol.

bBeta-blockers are competitive agonists of catecholamines acting on the beta adrenergic receptor. What are the limitations in using beta-blockers? The most important limitations are: acute heart failure, conduction disturbances, pulmonary side effects and metabolic disorders. Today, having a wide spectrum of beta-blockers, we can choose for each patient with accompanying diseases the best individual one. To treat heart failure the following beta-blockers are recommended: carvedilol, long-lasting metoprolol, bisoprolol and nebivolol in older patients. In the case of accompanying renal failure the preferred one should be metoprolol and carvedilol. Carvedilol should be avoided in renal failure with accompanying anaemia because it could intensify the anaemia. In metabolic syndrome the preferred beta-blocker is carvedilol. In patients with pulmonary diseases the most recommended are celiprolol and nebivolol.