Bezsenność i zachowania depresyjne u pacjentów ze zwyrodnieniem plamki żółtej związanym z wiekiem

Wprowadzenie
Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (AMD, Age Related Macular Degeneration) jest schorzeniem narządu wzroku, które istotnie upośledza widzenie centralne, zaburza codzienne funkcjonowanie, niezależność oraz samowystarczalność. Celem badania było: (1) określenie częstości występowania zaburzeń snu oraz objawów depresyjnych u pacjentów z AMD, (2) zbadanie zależności pomiędzy objawami depresyjnymi i bezsennością a wybranymi danymi demograficznymi, (3) oszacowanie ewentualnej korelacji pomiędzy pogarszaniem się jakości widzenia a objawami depresyjnymi i zaburzeniami snu.

Materiał i metody
W badaniu wzięło udział 105 pacjentów, kobiet i mężczyzn w wieku od 45 do 88 lat, którzy zgłosili się do Poradni Okulistycznej celem rutynowego badania narządu wzroku. Pacjenci poproszeni zostali o wypełnienie ankiety autorskiej poddanej walidacji, skali depresji Becka oraz Ateńskiej Skali Bezsenności.

Wyniki
Stwierdzono, że na bezsenność cierpi 71% respondentów natomiast objawy depresji występują u 70% badanych (15% łagodna, 39% umiarkowanie ciężka i 39% ciężka). Wiek badanych, czas od postawienia diagnozy, stan cywilny oraz status zawodowy nie były związane z zaburzeniami depresyjnymi oraz snu. W przeciwieństwie do tego rodzaj wykształcania, sytuacja materialna oraz wsparcie ze strony najbliższych (rodziny) były istotnie skorelowane z częstością występowania zaburzeń depresyjnych oraz snu. Nie stwierdzono korelacji pomiędzy narastaniem zaburzeń jakości widzenia a nasileniem objawów depresyjnych i bezsennością, natomiast taką zależność zaobserwowano w odniesieniu do subiektywnej, podawanej przez respondentów reakcji stresowej.

Wnioski
Chorzy na AMD są grupą pacjentów podwyższonego ryzyka wystąpienia zaburzeń snu oraz rozwoju depresji i w związku z tym powinni zostać objęci opieką wielodyscyplinarnego zespołu, w którym oprócz lekarza okulisty powinien znaleźć się lekarz rodzinny, psychiatra oraz psycholog.



Background
Age-Related Macular Degeneration (AMD) affecting the organ of vision, impairs central vision, disturbs daily activity, independence and self-sufficiency. The study objective was (1) to define the prevalence of sleep disorders and depressive symptoms in patients with AMD, (2) to assess the relationship of depressive symptoms and insomnia with chosen demographic data, (3) to assess a potential correlation of the exacerbating vision quality with depressive symptoms and sleep disorders.

Material and methods
The study involved 105 patients, women and men aged 45-88, who presented themselves at the Ophthalmic Outpatient Clinic for routine examination of the eyes. Patients were asked to complete an original questionnaire subjected to validation, the Beck Depression Inventory and the Athens’s Insomnia Scale.

Results
The results were analysed statistically, showing that 71% of the respondents had insomnia and 70% suffered from depression (15% mild, 39% moderately severe and 39% severe). The patients’ age, time from the diagnosis, marital and occupational status were not found to be related to depression or sleep disorders. Contrary to that, type of education, financial status and family support were significantly correlated with the prevalence of depression and sleep disorders. No correlation was observed between the exacerbation of vision disorders and enhanced depressive symptoms and insomnia. However, such correlation was noted with subjective stress reactions.

Conclusions
Since patients with AMD are at a higher risk of sleep disorders and depression, they should remain under the professional care of a multidisciplinary team, including an ophthalmologist, a family doctor, a psychiatrist and a psychologist.