Biegunki – etiopatogeneza i klinika w świetle współczesnej wiedzy

Biegunka jest objawem spotykanym bardzo często, lecz na szczęście w większości przypadków ustępuje samoistnie. Kliniczne objawy biegunki nie zależą od tego czy jej przyczyna jest powszechna (np. zakażona woda), czy rzadko spotykana (np. zespół rakowiaka). Biegunki ostre i przewlekłe to zagadnienie obszerne i interdyscyplinarne.




Stolce prawidłowej konsystencji zawierają ok. 20 proc. suchej substancji. Przy zawartości suchej substancji wynoszącej 15 proc., stolce stają się papkowate, zaś przy zawartości 10 proc. i mniej, mówimy już o stolcach biegunkowych. Przeciętna masa stolca wynosi u mężczyzn 102–195 g, u kobiet 30–80 g na dobę. Wg powszechnie przyjętej definicji, biegunka występuje wówczas, gdy masa stolca przekracza 250/na dobę, jego konsystencja jest płynna, półpłynna lub papkowata, a częstość oddawania jest większa niż 2 razy na dobę. Jeżeli stan taki utrzymuje się dłużej niż 3 dni, mamy do czynienia z poważnym epizodem biegunki.

Nieco inaczej przedstawia się pediatryczna definicja ostrej biegunki. Jest to zespół chorobowy charakteryzujący się oddawaniem przez dziecko co najmniej 3 wolnych (wodnistych) stolców w ciągu 12 godz. lub nawet tylko jednego stolca, ale z domieszką śluzu, ropy lub krwi – w okresie do 10 dni. Powyżej tego okresu biegunkę uznaje się za przewlekającą się, a trwającą ponad 3 tyg. za przewlekłą lub oporną na leczenie. Należy przypomnieć, że dziecko karmione piersią wydala fizjologicznie luźny stolec, a oddawanie 3 takich stolców jest jeszcze normą. Zatem klasyczna definicja jest zmodyfikowana o zastrzeżenie, iż u dzieci karmionych naturalnie biegunkę rozpoznajemy wówczas, gdy oddają one średnio o 2 stolce więcej niż zazwyczaj.

Najważniejszym powikłaniem ostrej biegunki, szczególnie u dzieci, jest odwodnienie, którego nasilenie determinuje zarówno wybór postępowania leczniczego, jak również ma wpływ na rokowanie. O tym, że biegunka u małych dzieci nadal stanowi poważny problem w skali światowej, świadczy fakt, że zajmuje się nim specjalnie powołany dział Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Programme for Control of Diarrhoeal Diseases – CDD). W krajach rozwijających się w dalszym ciągu umiera rocznie wiele milionów dzieci z powodu biegunki, najczęściej skojarzonej z inną chorobą zakaźną, ale przede wszystkim z niedożywieniem.

Kompleksowa ocena
pacjenta z biegunką
Biegunka wymaga...


View full text...