Błędne koło fibromialgii Rozmowa ze specjalistą psychiatrą dr. Hab. Marcinem Siwkiem

Co to za jednostka chorobowa – fibromialgia? I czy jest to jedna choroba czy raczej grupa podobnych jednostek chorobowych?
To dosyć trudne pytanie, ponieważ – opierając się na obecnym stanie wiedzy – nie możemy do końca stwierdzić, czy pojęcie fibromialgii odnosi się do jednej konkretnej choroby czy też jest to raczej termin zbiorczy, opisujący różnorakie patofizjologie prowadzące do podobnego fenotypu klinicznego, rozpoznawanego jako fibromialgia. Na razie ta druga wersja wydaje się bardziej prawdopodobna. Od lat trwają badania, których celem jest poznanie etiologii fibromialgii, a ich wyniki są niejednoznaczne i często nie udaje się ich zareplikować. Na poziomie podłoża biologicznego najbardziej charakterystyczną cechą osób cierpiących na fibromialgię jest – najogólniej mówiąc – zaburzenie ośrodkowych mechanizmów procesowania bólu. Może ono polegać na kombinacji, w różnych proporcjach, zaburzeń generowania, modulowania i przewodzenia bodźców bólowych, a przede wszystkim na ośrodkowej hipersensytyzacji bólowej i osłabieniu na różnych poziomach neuroanatomicznych i neurobiologicznych ośrodkowych mechanizmów antynocyceptywnych. Wydaje się, że przyczyna tego zjawiska jest niezwykle zróżnicowana i zależna od pacjenta – w grę wchodzą czynniki genetyczne, zapalne, autoimmunologiczne, działanie stresu w sensie zarówno psychologicznym, jak i biologicznym oraz obecność chorób współistniejących.
Czy trudno jest rozpoznać fibromialgię?
Fibromialgia stwarza duże trudności diagnostyczne. Od pierwszych objawów choroby do ustalenia rozpoznania mija z reguły kilka lat, w trakcie których pacjent zmienia specjalistów, poddawany jest licznym badaniom, otrzymuje kilka niewłaściwych diagnoz, a każda z nich wiąże się często z próbą wdrożenia wielu terapii, które – rzecz jasna – okazują się nieskuteczne. Trudności te wynikają z kilku przyczyn. Po pierwsze, poszczególne objawy fibromialgii pokrywają się z objawami innych chorób – zarówno somatycznych, jak i psychiatrycznych – lub też bywają uznawane za nieuniknioną, „naturalną” konsekwencję tych chorób. Po drugie, schorzenia te bardzo często z fibromialgią współwystępują, a ich obecność, o czym czasem się zapomina, nie przekreśla możliwości rozpoznania fibromialgii, której diagnoza nie wynika z wykluczenia innych jednostek chorobowych. Warto podkreślić, że współchorobowość w przypadku fibromialgii jest bardziej regułą niż wyjątkiem, co dodatkowo powoduje, że w obliczu innych dolegliwości objawy...


Pełna treść artykułu...