Blokada układu renina–angiotensyna–aldosteron – czy zawsze skuteczna w hamowaniu progresji chorób nerek?

Poszczególne składowe układu renina–angiotensyna–aldosteron (RAA) uczestniczą w patogenezie przewlekłej choroby nerek. Na podstawie licznych badań klinicznych omówiono wpływ leków działających na poszczególne składowe układu RAA, na progresję przewlekłych nefropatii. Wykazano istotne korzyści wynikające ze stosowania ACE-I lub sartanów, polegające na zmniejszeniu białkomoczu i zwolnieniu tempa progresji nefropatii. W pracy omówiono również badania kliniczne, w których zastosowano skojarzone leczenie ACE-I z sartanami, w tym przede wszystkim badanie ONTARGET. U chorych uczestniczących w tym badaniu, stosujących podwójną blokadę, częściej występowały objawy niepożądane i postępowało upośledzenie czynności wydalniczej nerek. Decyzja o zastosowaniu podwójnej blokady układu RAA powinna być podejmowana indywidualnie, biorąc pod uwagę ryzyko wystąpienia progresji choroby nerek i całkowite ryzyko wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych oraz możliwość wystąpienia ostrych powikłań podwójnej blokady RAA.

The RAS system has an important role in progression of chronic kidney disease. The inhibition of this system either with an ACE-I or ARB has been shown in clinical trails to be beneficial for renal protection. Dual blockade therapy of the RAS system (ACE-I and ARB) seems to have some benefit on blood pressure reduction, proteinuria and morbidity and mortality. However the results of recently published ONTARGET study has shown that ARB such as telmisartan is as effective as the ACE-I ramipril in preventing cardiovascular events in high risk patients. The combination of the two drugs has not shown benefits in renal outcomes. The decision whether to initiate dual RAS blockade for an individual patient, therefore requires careful assessment of their risk of renal progression.